Implantaat zorgt voor zelfhelend lichaam

DARPA, het onderzoekscentrum van het Amerikaanse defensieapparaat heeft bijna 80 miljoen dollar over voor de verdere ontwikkeling van een minuscuul implantaat dat het zenuwstelsel van de mens moet versterken en zelfs kan aansturen. Daardoor kunnen de organen in het lichaam beter functioneren, genezen wonden sneller en kunnen ziekmakers beter worden bestreden.

Health-apps Apple verkopen jouw data door

Leuk, al die apps die ontwikkeld worden om je gezondheid in de gaten te houden, maar jouw lichaamsgesteldheid kan eindigen bij vooralsnog volkomen onduidelijke bedrijven en organisaties. Apple heeft in zijn voorwaarden voor ontwikkelaars die gebruik willen maken van het HealthKit-platform en de API's die daar bijhoren, nadrukkelijk opgenomen dat de data die door die apps worden verzameld, mogen worden doorverkocht aan derden, meldt The Guardian.

Kwijtgeraakte patiëntendata veilig dankzij legacy

Een Britse zorgverlener is een schijf kwijt met 42.000 patiëntgegevens. Maar dat is niet erg, want de data kan alleen gelezen worden via sterk verouderde hardware. Sue Noyes, de baas van de zorginstantie die de magneto-optische schijf is kwijtgeraakt, stelt dan ook dat het onwaarschijnlijk is dat iemand de gegevens kan inzien. "We zijn er zeker van dat de data alleen ingelezen kan worden via specifieke hardware die we hier hebben en die niet langer in productie is", aldus Noyes. 

Máxima Medisch Centrum sluit zich aan bij Living Lab eHealth

Het Máxima Medisch Centrum heeft zich aangesloten bij het Living Lab eHealth, een project in de regio Eindhoven dat tot doel heeft eHealth-toepassingen in de praktijk te testen. Op deze manier wil de regio de mogelijkheden van eHealth beter benutten. Dit project draagt bij aan betaalbare, toegankelijke zorg van hoge kwaliteit en meer eigen regie voor patiënten.

De eerste eHealth-oplossing die in het Living Lab wordt getest is de ‘moedervlekken-app’ van SkinVision. Met deze app kunnen deelnemers aan het project foto’s van hun moedervlekken nemen en deze opslaan en vergelijken in de tijd. Veranderende en jeukende moedervlekken kunnen namelijk een indicatie zijn voor huidschade of huidkanker (melanomen). Daarnaast maakt de app gebruik van een wiskundige formule die abnormale groei herkent. Na het maken van een foto van een moedervlek wordt een code rood, oranje of groen gegeven en stuurt de app je al dan niet door naar een dermatoloog of huisarts. “Deze app draagt bij aan de bewustwording van mensen over hun moedervlekken. Dat leidt hopelijk tot vroeger ontdekken van onrustige moedervlekken en het tijdig laten verwijderen hiervan. Hierdoor kunnen meer melanomen worden voorkomen of in een vroeg stadium worden behandeld”, vertelt Mandy Prins, dermatoloog Máxima Medisch Centrum in Eindhoven en Veldhoven.

Slimmer Leven 2020 heeft verschillende partijen bij elkaar gebracht die het project trekken. Onder andere GGD, Zorgbelang, Huisartsenvereniging SGE, zorgverzekeraar VGZ en het Catharina Ziekenhuis doen mee. En nu sluit dus ook Máxima Medisch Centrum zich aan. Het doel van het project is te kijken welke impact een medische app heeft. Vragen als ‘Worden er meer melanomen gevonden?’, ‘Worden er meer mensen op tijd geholpen?’, ‘Beïnvloedt de app de beslissing van de huisarts of dermatoloog?’ en ‘Hoe sluit de app aan op bestaande zorg van huisartsen en ziekenhuizen?’ worden tijdens het jaar dat de pilot loopt nader onderzocht en beantwoord.

Met de lancering van het Living Lab eHealth vervult de regio Eindhoven een voortrekkersrol. Nog nergens in Nederland wordt door zoveel relevante partijen samengewerkt om de innovatie op het gebied van eHealth te stimuleren. Ministers Schippers en Van Rijn stelden begin juli een aantal doelstellingen op voor het realiseren van betere zorg en meer eigen regie met behulp van eHealth. Het Living Lab eHealth is een belangrijke stap in de juiste richting. EHealth wordt hierdoor ingezet ter vervanging, vereenvoudiging en verbetering van bestaande zorg en niet als toevoeging van extra zorg.

Siemens opent vestiging bij UMCG

De Raad van Bestuur van Siemens Nederland heeft vandaag bekend gemaakt dat Siemens op korte termijn een vestiging gaat openen op de campus van het UMCG. Deze vestiging is een logisch gevolg van de groei van de activiteiten van Siemens in het Noorden op het gebied van de medische technologie en medisch onderzoek.

Vooralsnog zullen zo’n dertig extra Siemens medewerkers gestationeerd worden in de nieuwe vestiging in het R&D gebouw op de campus van het UMCG. “We zien dit als een belangrijke stap in de verdere ontwikkelingen van onze activiteiten in Groningen. Voor de werkgelegenheid in het Noorden zal dit een extra impuls geven”, zo liet Ab van der Touw, voorzitter van de Raad van Bestuur van Siemens Nederland, vandaag in een persbericht weten.

UMC Groningen en Siemens Healthcare worden strategische partners Siemens werkt al op diverse gebieden nauw samen met het UMCG. Zo leverde Siemens dit jaar de grootste brandmeldinstallatie van Europa aan het UMCG en veel van de medische beeldvormende apparatuur en gerelateerde IT infrastructuur is geleverd door Siemens Healthcare. Daarnaast zullen Siemens en het UMCG vanaf dit najaar nauw gaan samenwerken op het gebied van Personal Healthcare, een ontwikkeling waarbij informatie (zg. big data) uit medische apparatuur wordt geanalyseerd en ingezet bij het individualiseren van de gezondheidszorg. Zorg dus die toegesneden is op de individuele patiënt. Siemens en UMCG worden op dat wetenschappelijke gebied strategische partners.

UMCG en Siemens werken ook al samen in het Center for Medical Imaging - North East Netherlands (CMI-NEN). De expertise die Siemens Healthcare wereldwijd heeft opgebouwd komt goed van pas bij het realiseren van de nieuwe Healthy Ageing Campus. Het UMCG ziet in Siemens een innovatieve partner om samen te bouwen aan de toekomst van gezondheid.

Naast medische technologie en medisch onderzoek is Siemens vanuit de bestaande vestiging in Assen al actief in olie en gas. Vanuit de nieuwe vestiging zullen ook activiteiten voor projecten op het gebied van gebouwentechniek en windenergie ontplooid worden.

Voorspellen ziekte-uitbraak mogelijk

Realtime de uitbraak van ziekten volgen: de software van Healthmap maakt het mogelijk en heeft al negen dagen voordat de wereld ervan op de hoogte was, de uitbraak van de ebola-epidemie geconstateerd. Ook het RIVM maakt al gebruik van deze technologie.

Het programma Healthmap is ontwikkeld door epidemiologen en software-ontwikkelaars en analyseert medisch nieuws dat online verschijnt. Zo worden onder andere tienduizenden bronnen zoals social media accounts van dokters, lokale nieuwssites en sites van lokale overheden gescand. Via deze technologie constateerde het programma in maart al een mysterieuze koortsende ziekte die zich verspreidde in de bossen van zuidoost Guinee. Negen dagen later kondigde de World Health Organisation (WHO) de uitbraak van de Ebola-epidemie aan, die zich inmiddels steeds verder over West Afrika heeft verspreid en waaraan al meer dan duizend mensen zijn overleden.

Healthmap is ontwikkeld om artsen en onderzoekers te informeren over wereldwijde epidemieën. Door de technologie die informatie vanuit tienduizenden bronnen verzamelt, ontstaat een enorme gratis toegankelijke database met enorm veel informatie, waarin patronen herkend kunnen worden. Met het programma kunnen ziekte-uitbraken daardoor eerder geïdentificeerd en gelokaliseerd worden en bovendien kunnen oorzaken sneller gevonden worden. Er kunnen zelfs alerts worden ingesteld waardoor je automatisch op de hoogte wordt gehouden van de uitbraak van een bepaalde ziekte of epidemieën in een bepaald land of gebied.

Ook op de afdeling epidemiologie van het RIVM wordt al gebruik gemaakt van de software van Healthmap. “In het geval van de Ebola-epidemie is het voordeel dat op deze manier bijvoorbeeld ook gegevens vanuit Nigeriaanse kranten en kranten uit Sierra Leone die wij niet kunnen lezen, in kaart worden gebracht” legt Hella Smit, communicatieadviseur van de afdeling infectieziektebestrijding van het RIVM, uit. Het systeem brengt echter wel een nadeel met zich mee. “Doordat de gegevensverzameling uit al deze bronnen plaatsvindt, zijn niet alle bronnen geverifieerd. Daardoor kunnen mismatches ontstaan die leiden tot rare resultaten” aldus Smit van het RIVM.

Met alle gegevens die verzameld worden krijgen we meer informatie over datgene wat er in bepaalde gebieden aan de hand is. Dr. Marianne van der Sande, hoofd van het centrum Epidemiologie en Surveillance van Infectieziekten (EPI) van het RIVM, legt uit wat we daar nu precies mee kunnen: “Hoe meer informatie er is, hoe beter we kunnen ingrijpen, bijvoorbeeld in de vorm van voorlichting, preventie of medicatie. Vaak geldt: hoe meer informatie, hoe meer grip op de situatie en hoe beter er gecommuniceerd kan worden.”

Menzis helpt Alzheimer Nederland bij ontwikkeling eHealth

Menzis ondersteunt Alzheimer Nederland bij de (door)ontwikkeling van eHealth toepassingen voor mensen met dementie en hun naaste omgeving. Deze toepassingen helpen mensen zo veel mogelijk regie te houden op hun eigen leven in elke fase van het ziekteproces. Gea Broekema-Procházka, directeur/bestuurder van Alzheimer Nederland en Roger van Boxtel, voorzitter Raad van Bestuur van Menzis tekenden donderdag 7 augustus de samenwerkingsovereenkomst.

In deze samenwerking vinden beide partijen elkaar op verschillende terreinen; de verantwoordelijkheid voor het garanderen van goede toegankelijke zorg en dienstverlening voor mensen met dementie en hun mantelzorgers én het stimuleren van bewustwording rond een gezonde leefstijl.

Door deze samenwerking heeft Alzheimer Nederland de mogelijkheid verder te investeren in innovatief zelfmanagement voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Alzheimer Nederland heeft eind 2013 een app gelanceerd voor mensen die zorgen voor iemand met dementie: de Alzheimer Assistent. In de Alzheimer Assistent staat informatie in tekst én in video over meer dan 60 onderwerpen. Deze adviezen worden gegeven door experts en mantelzorgers. Het aanbod van informatie blijft groeien. Gebruikers kunnen namelijk zelf tips delen en onderwerpen aandragen. Deze digitale applicatie wordt met de ervaring van de afgelopen periode doorontwikkeld voor de smartphone.

Daarnaast heeft Alzheimer Nederland de ambitie om een digitaal platform te ontwikkelen waarmee ze klaar is voor de dialoog met de patiënt en zijn naaste omgeving van nu én de nabije toekomst, waar dementie volksziekte nummer 1 wordt. Gedurende het ziekteverloop rond dementie worden hulp, informatie en dienstverlening toegankelijk en afgestemd op de persoonlijke situatie. Dit betekent dat mensen vanaf de eerste fase van een ‘niet pluis’-gevoel tot en met de nazorg bij overlijden van de persoon met dementie, zich ondersteund en versterkt weten. Het platform biedt op termijn gestructureerde aandacht voor alle fasen gedurende het verloop van de ziekte.

Eigen regie
Volgens Roger van Boxtel is het belangrijk om te investeren in e-health toepassingen voor mensen met dementie. “Wij vinden het belangrijk dat mensen die ziek zijn zo veel mogelijk de regie houden over hun eigen leven. Maar ook dat mensen om hen heen ondersteund worden in de zorg die zij geven. Ik ben er van overtuigd dat eHealth de kwaliteit van leven van de mensen zelf, maar ook van hun mantelzorgers verbetert. Daarom ondersteunen we Alzheimer Nederland bij de ontwikkeling van concrete toepassingen.”

Apple noemt horloges in HealthKit-handelsmerk

Apple heeft in de VS en Europa een handelsmerk aangevraagd voor HealthKit, de nieuwe verzamelplek voor allerlei medische gegevens in iOS 8. In de aanvraag voor Amerika wordt gesproken over een groot aantal verschillende goederen en diensten. Maar in de Europese aanvraag benoemt Apple ook specifiek fitness, bewegingssensoren, medische apparaten en horloges. Dit laatste lijkt een verwijzing naar de verwachte iWatch, die volgens verschillende eerdere berichten dit najaar op de markt moet komen.

Eerste indruk (video): TomTom Multi-Sport Cardio

Met hersencommando's Philips producten besturen

Philips en Accenture hebben proof of concept software ontwikkeld die patiënten met ALS (Amyotrofische Lateraal Sclerose of Lou Gehrig's disease) en andere neurodegeneratieve aandoeningen meer onafhankelijkheid zou kunnen bieden.

Naar schatting leven momenteel wereldwijd zo'n 400.000 mensen met ALS, waarvan ongeveer 1500 in Nederland. ALS is een zeer ernstige aandoening van het zenuwstelsel, waardoor de zenuwcellen in het ruggenmerg en de hersenen langzaam afsterven. Het uitvallen van de ademhalingsspieren is meestal de oorzaak van het overlijden van iemand met ALS. De gemiddelde levensverwachting van een ALS-patiënt is slechts drie tot vijf jaar. De exacte oorzaak van ALS is nog niet bekend. Evenmin bestaan er medicijnen die de ziekte kunnen stoppen of genezen. Patiënten kunnen in een later stadium van de ziekte volledig verlamd raken, terwijl ze wel hun volledige hersenfunctie behouden.

"Dit concept onderstreept hoe snel mensen, apparatuur, data en technologie buiten de muren van het ziekenhuis kunnen samenkomen. Dit kan er aan bijdragen dat de kwaliteit van leven voor patiënten, ongeacht het stadium van hun ziekte, in potentie geholpen wordt te verbeteren", zegt Jeroen Tas, CEO van Healthcare Informatics Solutions and Service bij Philips. "Philips werkt nauw samen met innovatieve technologiepartners zoals Accenture om nieuwe wearable- en sensoroplossingen te ontwikkelen die het leven van mensen kunnen veranderen en een gezondere toekomst kunnen creëren."

Wanneer een wearable display en de Emotiv Insight Brainware die EEG hersengolven registreert, zijn verbonden met een tablet, zijn ALS patiënten in staat om met hersencommando's Philips producten te besturen. Die producten betreffen de Philips SmartTV (met TP Vision), Philips slimme HUE verlichting en de Philips Lifeline medische alarmeringsdienst. Via de tablet kunnen de producten ook worden bestuurd door oog- en stemcommando's te gebruiken. Op die manier zouden patiënten voorgeconfigureerde boodschappen kunnen communiceren, om medische assistentie kunnen vragen en een televisie of verlichting kunnen bedienen. Accenture en Philips hebben de software ontwikkeld die zorgt voor de integratie en interactie tussen deze verschillende technologieën.

De proof of concept applicatie laat zien hoe bestaande technologie kan worden toegepast ten behoeve van de levenskwaliteit van ALS patiënten. Wanneer patiënten de controle over hun spieren en ogen verliezen, kunnen ze de Philips producten in hun thuisomgeving met behulp van hun hersenen toch effectief bedienen. Met de Emotiv technologie kunnen sensoren in de headset elektrische hersensignalen opvangen en de gedachten, gevoelens en gezichtsuitdrukkingen van gebruikers identificeren. De draagbare display zorgt voor visuele feedback aan de gebruiker die de patiënt in staat stelt door het applicatiemenu te navigeren.

De Accenture Technology Labs in San Jose, Californië ontwikkelde in samenwerking met het Philips Digital Accelerator Lab in Nederland, de software die de verbinding maakt en interacteert met de Emotiv Insight Brainware en de wearable display. Fjord, een design adviesbureau dat Accenture een jaar geleden overnam, ontwierp de gebruikersinterface van de display.

Runtastic stelt eigen activiteitstracker voor

Runtastic heeft wereldwijd een grote aanhang van miljoenen gebruikers en is daarmee zowat de populairste fitnessapp van het moment. De applicatie kan je gebruiken met activiteitstrackers als de FitBit Flex, Jawbone Up of Withings Pulse (om er maar enkele te noemen), maar met de Runtastic Orbit wil het softwarebedrijf zich nu ook focussen op hardware. Met de Runtastic Orbit kan je je stappen tellen, jouw actieve minuten bijhouden, verbrande calorieën bekijken en jouw slaapcyclus registreren. Het apparaat is bovendien waterdicht tot 100 m diep waterdicht.