Patiënt Deventer Ziekenhuis kan medisch dossier thuis inzien

In het Deventer Ziekenhuis kunnen patiënten sinds kort thuis via de website van het ziekenhuis hun medisch dossier opvragen. Het medisch dossier in zien kon volgens de wet altijd al, maar het was niet zo vanzelfsprekend. Nu zijn de medische gegevens thuis in te kijken. Na een proef van anderhalf jaar op de afdeling Reumatologie doen alle afdelingen van het ziekenhuis in Deventer mee.

Organen herstellen en bouwen

Artsen en onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de Universiteit Leiden werken aan therapieën om beschadigde organen zoals hart en nieren te herstellen. Ze proberen zelfs om organen op maat te bouwen. Lees er meer over in het nieuwe wetenschapsdossier Vasculaire en Regeneratieve Geneeskunde.

 Patiënten met chronische aandoeningen zoals diabetes en aderverkalking genezen zelden. Meestal kunnen artsen niet veel meer doen dan de ziekte onder controle houden en de schade aan organen zo veel mogelijk beperken. De regeneratieve geneeskunde streeft naar een nieuwe aanpak, namelijk om beschadigde organen te herstellen in hun oorspronkelijke staat en functie. Via vasculair onderzoek proberen Leidse wetenschappers indicatoren te ontdekken, om in een vroeg stadium te kunnen voorspellen wanneer mensen ziek worden. In het online wetenschapsdossier Vasculaire en Regeneratieve Geneeskunde staat al dit baanbrekende onderzoek uitgebreid beschreven.

Stamcellen spelen bij dit alles een belangrijke rol. In het verleden werd een compleet orgaan, zoals een hart of nier, vervangen door middel van transplantatie. Tegenwoordig wordt steeds vaker bekeken of er een mechanisme in het lichaam zelf aanwezig is dat de schade kan herstellen. Vaak is die capaciteit er wel, maar functioneert dit mechanisme niet goed. Je kunt dit herstelmechanisme activeren door bijvoorbeeld stamcellen toe te dienen. Dit zijn cellen die nog de potentie hebben om uit te groeien tot verschillende soorten lichaamscellen. Binnen het LUMC doen wetenschappers onderzoek naar de mogelijke therapeutische toepassingen van dergelijke stamcellen om weefsels te regenereren. Het gaat bijvoorbeeld om de behandeling van patiënten met diabetes type 1, of bij wie donorweefsel het gastlichaam als vijandig beschouwt en een afweerreactie vertoont (graft-versus-hostziekte).

De onderzoekers kijken ook of het met behulp van stamcellen mogelijk is om een nier op bestelling te laten groeien. Ze gebruiken hiervoor varkensnieren waar alle cellen uitgehaald zijn en waarvan dan alleen het 'skelet' nog over is. Dat wordt vervolgens bekleed met cellen die afkomstig zijn van de patiënt. Er is nog veel onderzoek nodig voordat de eerste nier op maat getransplanteerd kan worden. Maar als het zover is, betekent dit een enorme medische doorbraak: een oplossing voor het tekort aan donornieren.

Behalve voor therapeutische toepassingen zijn stamcellen ook belangrijk voor wetenschappelijk onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen. Onderzoekers laten met behulp van de zogenaamde organ-on-a-chip-technologie stamcellen uitgroeien tot een klein stukje van een orgaan. Hierop kunnen onderzoekers stoffen testen die kunnen leiden tot de ontwikkeling van nieuwe medicijnen.

Digitale dubbelganger voorspelt uitkomst operatie mond-keelgebied

Tumoren in de mondholte worden meestal operatief verwijderd. Maar als de gevolgen hiervan te ernstig zullen zijn, kan worden gekozen voor een alternatieve, orgaansparende behandeling. Het Antoni van Leeuwenhoek en de Universiteit Twente (Instituut MIRA) werken daarom aan een digitale dubbelganger van patiënten, waarmee de gevolgen van de operatie vooraf kunnen worden voorspeld. Maarten van Alphen realiseerde de eerste stappen van dit project en promoveert op 27 augustus op zijn werk.

Mondholtekanker wordt bij voorkeur operatief verwijderd Maar dit kan vervelende gevolgen hebben, zoals blijvende problemen met slikken en spreken. Als van tevoren duidelijk is dat de verwachte functionele gevolgen groot zijn, kan worden gekozen voor een alternatieve behandeling. De arts en patiënt kunnen dan kiezen voor een combinatie van bestraling en chemotherapie. Helaas blijkt het in veel gevallen lastig om vooraf een goede inschatting te maken van de gevolgen van de operatie.

Aan het Antoni van Leeuwenhoek is daarom, in samenwerking met de Universiteit Twente, een project gestart waarvan het uiteindelijke doel is om een digitale dubbelganger van patiënten te maken. Op die dubbelganger kan de operatie dan vooraf virtueel worden uitgevoerd. Prof. dr. Fons Balm, hoofd-halschirurg in het Antoni van Leeuwenhoek, geeft met Dr. ir. Ferdi van der Heijden van de Universiteit Twente leiding aan dit project. Balm: “Met de digitale dubbelganger en de virtuele operatie kunnen we straks vooraf nauwkeurig voorspellen wat de gevolgen van de operatie zullen zijn. We kunnen dan bijvoorbeeld zien wat de gevolgen zullen zijn voor de slikfunctie, en we kunnen verstoorde spraak hoorbaar maken. De arts en patiënt kunnen dan in samenspraak besluiten of ze deze gevolgen acceptabel vinden of niet.”

Promovendus Maarten van Alphen werkte afgelopen jaren aan de technische kant van dit project. Op 27 augustus promoveert hij aan de Universiteit Twente. Dankzij het werk van Van Alphen is een belangrijke eerste stap gezet richting de realisatie van de digitale dubbelganger. Hij werkte aan een biomechanisch model van de tong en de lippen, en aan de techniek om dit model straks per patiënt te kunnen personaliseren. Dat is nodig, omdat bij ieder individu de spieren en zenuwen toch net iets anders lopen. Met behulp van een voor de patiënt weinig vervelend onderzoek kan het basismodel aangepast worden naar hun eigen tong en lippen. In deze video leggen Balm en Van Alphen uit hoe hun techniek werkt.

Het model van de digitale dubbelganger moet nu nog verder uitgebreid worden, zodat ook andere onderdelen van het mond- en keelgebied erin worden meegenomen. Daarna kan de techniek worden vertaald naar een toepassing in de kliniek. Balm hoopt dat hij over enkele jaren de eerste patiënten op deze manier persoonlijker en nauwkeuriger kan adviseren over hun behandeling. 

Antwerpen krijgt e-health incubator

BlueHealth Antwerp is een initiatief van Agfa Healthcare, de Cronos groep, iMinds, Universiteit Antwerpen, Universitair Ziekenhuis Antwerpen en de stad Antwerpen. Het is de bedoeling om ondernemers te ondersteunen in hun startfase. Je kandidaat stellen bij BlueHealth Antwerp kan via de iStart call van iMinds die op 1 september wordt gelanceerd. In oktober maakt de nieuwe incubator een keuze uit de kandidaten en wordt de werking effectief opgestart. Daarmee is de start-up accelerator meteen de eerste klant van het Antwerpse StartupVillage nabij het Mechelseplein.

SkinVision, maker van huidkankerapp, krijgt 3 miljoen euro

Het Nederlandse bedrijf SkinVision, maker van een app voor het vroegtijdig opsporen van huidkanker, heeft 3 miljoen euro opgehaald bij het Britse farmaceutische bedrijf LEO Pharma en de bestaande aandeelhouder PHS Capital uit Amsterdam. Dat maakte CEO Dick Uyttewaal vandaag bekend aan TechCrunch. Met de SkinVision app kunnen gebruikers foto’s maken van verdachte moedervlekken en deze laten toetsen door de app. Door daarnaast regelmatig de foto’s van deze plekjes in de app te vergelijken valt het snel op als er een verandering optreedt.

Google stopt met griepoverzicht

Google stopt met het aanbieden van Google Flu, een overzicht dat de verspreiding van griep wereldwijd in kaart bracht. De data over griep die Google verzameld, wordt voortaan aan gespecialiseerde instellingen beschikbaar gesteld, meldt het bedrijf. Google startte in 2008 met Google Flu. De site laat op basis van zaken als zoekresultaten zien in welke gebieden mensen waarschijnlijk griep hebben.

Medisch Google-team achter slimme lens wordt los bedrijf

Het team dat binnen onderzoeksafdeling Google X werkt aan onder meer een slimme lens wordt afgesplitst als los bedrijf. Dat maakt Sergey Brin, medeoprichter van Google, vrijdag bekend. De afsplitsing van het zogeheten Life Sciences-team werd al verwacht, maar is nu pas officieel aangekondigd. Het nieuwe bedrijf valt onder de vleugels van Alphabet, het onlangs opgerichte moederbedrijf van Google. Het nieuwe slimmelenzenbedrijf word dus een zusterbedrijf van Google.

VGZ, Mediq en ABN AMRO investeren in kwaliteitsregistraties ziekenhuizen

Health Innovations, een investeringsfonds waarin zorgverzekeraar VGZ, ABN AMRO en leverancier van zorgmiddelen Mediq participeren, gaat flink investeren in softwareontwikkelaar Cloud9 Health Solutions. Deze startup uit Deventer ontwikkelt innovatieve software die ziekenhuizen aanzienlijke tijdwinst oplevert bij het maken van hoogwaardige kwaliteitsregistraties. Er is toenemende druk op ziekenhuizen om vaart te maken met het verder opzetten en uitbreiden van kwaliteitsregistratiesystemen.

Kwaliteitsregistraties zijn een belangrijk meetinstrument voor ziekenhuizen om geboden zorg te kunnen verbeteren. Ze vergroten de transparantie omdat per medisch-specialisme inzichtelijk wordt gemaakt of een ziekenhuis er juist wel of niet in uitblinkt. In veel ziekenhuizen zijn de administratieve procedures voor kwaliteitsregistraties tijdrovend en daarmee duur, waardoor te weinig snel voortgang wordt geboekt. De software van Cloud9 Health Solutions ontsluit en koppelt alle benodigde informatiebronnen, bijvoorbeeld gegevens uit het EPD (elektronisch patiëntendossier) en laboratorium registraties. De slimme software (de Research Manager) voorkomt dat dezelfde gegevens door verschillende afdelingen meerdere malen worden ingevoerd, en scheelt ziekenhuizen heel veel tijd en levert aanzienlijke besparingen op.

Vanwege de voordelen om zorg te kunnen verbeteren en goedkoper te maken, is er is toenemende druk op ziekenhuizen om vaart te maken met het verder opzetten en uitbreiden van kwaliteitsregistratiesystemen. Vanuit zorgverzekeraars, vanuit patiëntenorganisaties, maar ook vanuit de overheid. Paul Somberg, algemeen directeur van Cloud9 Solutions: “Ziekenhuizen worden overspoeld met administratieve taken en steeds nieuwe eisen, en raken steeds meer bewust van het belang van goede kwaliteitregistraties en de noodzaak om dit goed te regelen. Er is een groeiende behoefte aan goedwerkende oplossingen voor het verzamelen en valideren van gegevens.”

De investering van Heath Innovations zal door Cloud9 Solutions met name worden gebruikt om de groei van Cloud9 Solutions mogelijk te maken en Research Manager verder bij ziekenhuizen te implementeren. Regionale ontwikkelingsmaatschappij NV Oost heeft een belangrijke rol gespeeld bij het aan elkaar koppelen van Cloud9 Health Solutions en HealthInnovations.

Hoe Intel helpt om de strijd tegen kanker te winnen

Op de tweede dag van het Intel Developer Forum (IDF) nam de 47-jarige general manager van de Intel Health Strategy & Solutions Group het woord. 23 jaar vocht Eric Dishman tegen kanker. Nadat hij hulp kreeg van kankerexperten en genoomanalisten raakte hij in 'amper' drie maand volledig genezen. Sindsdien is hij overtuigd dat gepersonaliseerde behandeling levens kan redden.verschillende kankercentra, ziekenhuizen, universiteiten en onderzoekscentra. De 'Collaborative Cancer Cloud' die Intel nu samen met de Oregon Health & Science University opzet moet de uitwisseling van de data en de analyse ervan faciliteren.

Tweehonderd hackers in gevangenis om de zorg te verbeteren

Ruim tweehonderd creatievelingen laten zich over enkele weken vrijwillig dertig uur opsluiten in de oude Blokhuispoortgevangenis in Leeuwarden. Om te kunnen brainstormen, concepten verzinnen, vormgeven, programmeren of gewoon om te ‘hacken’. Dit jaar staat de jaarlijkse Dutch Health Hackathon in het teken van de geestelijke gezondheidszorg. Eén op de vier Nederlanders krijgt in zijn of haar leven te maken met psychische problemen. Innovatie is hard nodig om de kwaliteit van leven van deze mensen te verbeteren, zeggen de organisatoren.

FICHe-subsidie voor medisch AI-bedrijf Scyfer

Het Nederlandse AI- en machinelearning-bedrijf Scyfer ontvangt in het kader van het Europese FICHe ehealth-programma ruim twee ton subsidie. Het geld is bedoeld voor de marktintroductie van een zelflerende dataplatform voor het analyseren van medische afbeeldingen. Scyfer past geavanceerde algoritmes voor patroonherkenning toe voor om afwijkingen in medisch beeldmateriaal te identificeren. De algoritmes 'leren' voorspellingen te doen door gebruik te maken van grote hoeveelheid voorbeelden.

Robot voor kinderen met diabetes

Het Europese PAL (Personal Assistant for a healthy Lifestyle) project ontwikkelt, voortbouwend op een eerder Europees project (ALIZ-e, aliz-e.org), het gedrag van een robot en virtueel maatje voor kinderen met diabetes type 1. Voor het nog op te starten Nederlandse project zoekt TNO partners voor het ontwikkelen van activiteiten of apps die bijdragen aan de doelen van de kinderen.

'In het PAL project ontwikkelen we een maatje in de vorm van een robot of een virtueel maatje op een scherm die kinderen kan ondersteunen bij het omgaan met diabetes. Zorgverleners kunnen bijhouden hoe de gezondheid van het kind zich ontwikkelt. kunnen ze de inhoud van de activiteiten aanpassen aan het kind. Ouders leren hun kinderen vertrouwen en kunnen informatie over de gezondheid en de doelen bekijken.'

VUmc Hersentumorcentrum Amsterdam medisch partner MindApp

Het VUmc Hersentumorcentrum Amsterdam ondersteunt het laatste levensdoel van de terminale hersentumorpatiënt Frederik van den Broek. Het ziekenhuis wordt medisch partner van het project MindApp, zo maakt VUmc bekend. Drie jaar geleden werd bij industrieel ontwerper Van den Broek (41) een hersentumor gevonden. De gedeeltelijk verwijderde tumor ging in mei dit jaar opnieuw groeien en bleek onbehandelbaar. De laatste weken van zijn leven besteedt Frederik aan een bijzonder doel: het ontwikkelen van een app, die dient als een persoonlijk assistent voor medepatiënten die door hun aandoening veel moeite hebben met de vaak gecompliceerde behandeling van een hersentumor. 

IBM betaalt 1 miljard dollar voor specialist in medische beeldvorming

Om zijn artificieel intelligentiesysteem Watson met zichtvermogen uit te rusten, heeft de Amerikaanse groep IBM Merge Healthcare, een bedrijf gespecialiseerd in medische beeldvorming, overgenomen voor 1 miljard dollar. "Watson zal over zichtvermogen beschikken door zijn cognitieve vermogens en beeldanalyses te combineren met de gegevens en de beelden van het beheerplatform van medische beeldvorming Merge", legt de groep uit in een persbericht.

Zorgverleners laten steken vallen op het web

Websitebezoekers zijn door de bank genomen tevreden over de kwaliteit van de websites van zorgverleners, maar ze zijn ook kritisch op de geboden dienstverlening. Wereldwijd enquête-onderzoek naar de kwaliteit van de websites van zorgverleners door Kentico wijst uit dat 72 procent van de bezoekers vindt dat websites van zorgverleners behulpzamer zouden kunnen zijn. Bovendien is het aantal digitale kanalen waarmee cliënten in contact kunnen komen met zorgverleners volgens respondenten beperkt.

De belangrijkste kritiekpunten van de respondenten op het gebruiksgemak van de website van zorgverleners waren ‘niet in staat zijn om op de gewenste manier in contact te komen met zorgprofessionals’, ‘moeilijk vindbare informatie’ en ‘het gemis van een chatfunctie om in realtime met een zorgprofessional te chatten’. Toch waren de respondenten over het algemeen tevreden over de initiatieven van zorginstellingen op het web. Meer dan de helft van de respondenten scoorde de inspanningen op het web van zorginstellingen tussen een goed (B) en voldoende (C). 

Er zitten behoorlijke verschillen in de waardering van de digitale hulpmiddelen die zorgverleners gebruiken. 60 Procent waardeert het gebruik van e-mails en andere digitale berichten om op de hoogte gehouden te worden van afspraken, richtlijnen en andere zinnige informatie. De ondersteuning van tekstberichten en e-mail is echter wel een aandachtspunt. Slechts 19 procent van de respondenten geeft aan dat ze middels tekstberichten met hun zorgprovider kunnen communiceren en 37 procent kan een zorgverlener niet bereiken via e-mail.

In Nederland is ondersteuning via e-mail beter geregeld. Hier zegt 14 procent van de respondenten niet met de zorgverlener te kunnen mailen. Andere middelen van communicatie worden in Nederland echter wel relatief slecht ondersteund. Zo gaf slechts 10 procent van de respondenten aan dat chatten met de zorgverlener mogelijk is. Ook gaf slechts 10 procent van de respondenten aan dat het sturen van SMS-berichten naar de zorgverlener mogelijk is.

Een ander aandachtspunt is het mobiele gebruik van zorgsites. Een derde (30 procent) van de respondenten had moeite om met een mobiele telefoon of tablet op een zorgsite te navigeren. In Nederland lijken deze problemen minder te spelen; 18 procent van de Nederlandse respondenten vindt het lastig om op de mobiele site van de zorgverlener te navigeren. Overigens maakt een behoorlijk percentage van de gebruikers liever gebruik van de desktop. Wereldwijd lag dit percentage op 43 procent, in Nederland op 40 procent.

Opvallend waren de resultaten op het gebied van contact via sociale media. 69 procent van de respondenten zegt aanwezigheid van een zorgverlener op sociale media onbelangrijk te vinden. In Nederland lag dit percentage zelfs op 74 procent. Schijnbaar zien mensen zorg toch te zeer als een privéaangelegenheid om van een dergelijk publiek communicatiemiddel gebruik te maken.

3D-geprint medicijn goedgekeurd

De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) heeft voor het eerst een medicijn goedgekeurd dat uit een 3D-printer komt. Dat laat Aprecia Pharmaceuticals Company, het bedrijf achter het medicijn Spritam, weten. Het medicijn tegen epileptische aanvallen wordt door een 3d-printer opgebouwd uit verschillende laagjes poeder die vervolgens hard worden.