Digipredict digitale tweeling zal de evolutie van Covid-19 voorspellen

In een multidisciplinair programma onder leiding van de Technische Universiteit van Lausanne (EPFL) zullen wetenschappers van onder andere MESA+ een AI-gebaseerd systeem ontwikkelen dat kan voorspellen of Covid-19 patiënten ernstige cardiovasculaire complicaties zullen ontwikkelen.

EPFL heeft een pan-Europees onderzoeksprogramma gelanceerd met de naam Digipredict. Het doel is om een digitale tweeling te ontwikkelen die ernstige complicaties kan detecteren bij Covid-19 patiënten, met behulp van baanbrekende technologie op het gebied van kunstmatige intelligentie, smart patches en organs-on-chips. Het initiatief brengt een tiental partnerorganisaties samen (universiteiten, ziekenhuizen en starters), waaronder MESA+.

Digitale tweelingen zijn digitale replica's van een object, proces of systeem - en in dit geval: een patiënt. Ze worden gebruikt in het ontwerp en om beter te begrijpen hoe het systeem zich zal gedragen tijdens de levenscyclus. Digitale tweelingen staan voor een revolutie in de gezondheidszorg in de 21e eeuw en effenen de weg naar meer gepersonaliseerde, preventieve en participatieve behandelingsopties die een verschuiving van reactieve naar proactieve gezondheidszorg ondersteunen.

Elektrode achter oor meet EEG voor betere behandeling epilepsie

Voor het eerst in Nederland hebben twee patiënten die lijden aan epilepsie, in het Medisch Spectrum Twente een klein implantaat gekregen dat volcontinu hersensignalen kan meten.

Analyse van deze signalen, met kunstmatige intelligentie ontwikkeld aan de Universiteit Twente, helpt vervolgens bij de behandeling.

Per jaar krijgen zo’n 14.000 mensen in Nederland de diagnose epilepsie. Er zijn verschillende behandelmethoden, van medicijnen tot hersenchirurgie of ‘deep brain stimulation’.

Een andere en veelbelovende behandeling is ‘nervus vagus stimulatie’ (NVS): de patiënt krijgt een implantaat dat iets weg heeft van een pacemaker, met een elektrode die prikkels kan geven aan een zenuw in de hals. Hoewel deze techniek een positief effect laat zien bij 70 procent van de patiënten, is er ook een groep die niet goed reageert op de behandeling.

De eerste patiënten hebben nu, achter hun oor, onderhuids een kleine elektrode gekregen met een kleine ingreep. Die elektrode ter hoogte van de slaapkwab, een bekende bron van signalen die samenhangen met epilepsie. De elektrode meet dag en nacht en voor een lange tijd, zonder dat de patiënt er hinder van ondervindt. Na twee maanden krijgt de patiënt dan ook een nervus vagus stimulator.

Look to Speak helpt mensen met een spraakbeperking

Een deel van de opbrengst van de commerciële successen van Google wordt gestoken in toepassingen die de wereld beter maken. Zo is er het recent gelanceerde Look to Speak, die het voor mensen met een spraakbeperking makkelijker maakt om te communiceren.

Corona-app Coronalert slaat nog niet aan

Van de 500.000 Belgen die sinds eind september besmet zijn geraakt met het coronavirus, heeft amper 4 procent gebruik gemaakt van Coronalert, de Belgische corona-app.

Dat blijkt uit een antwoord van staatssecretaris voor digitalisering Mathieu Michel (MR) op vragen van Michael Freilich (N-VA).

Coronalert werd op 30 september gelanceerd met de bedoeling om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. De app is 2,2 miljoen keer gedownload.

Toekomst kankerzorg: fysieke afspraak blijft belangrijk, videobellen heeft potentie

Kankerpatiënten waarderen in coronatijd de mogelijkheid tot videobellen en telefonische afspraken, maar acht op de tien mensen wil het liefst een fysieke afspraak met hun arts of verpleegkundige bij de intake, slecht nieuws of het bespreken van de behandelopties.

Dit blijkt uit een peiling van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) i.s.m. SONCOS, V&VN Oncologie en Netwerk Verpleegkundig Specialisten Oncologie onder 2412 mensen die kanker hebben (gehad) en tussen 1 juli en 3 november 2020 een afspraak hadden met hun ziekenhuis voor diagnose, behandeling of (na)controle van kanker.

Een grote meerderheid van de kankerpatiënten heeft een voorkeur voor een fysieke afspraak bij de intake (78%), het slechtnieuwsgesprek (83%) en het bespreken van de behandelopties (81%). 'Als je in de beginfase van een behandeling bent, wil ik de arts graag in de ogen kijken en zijn lichaamshouding zien. Dat kan soms meer zeggen dan duizend woorden', zegt een van de respondenten.

Controleafspraken worden door ruim een derde van de medisch specialisten het liefst telefonisch gedaan, bij verpleegkundigen is dat 1 op de 5. Een controleafspraak via videobellen heeft voor ruim 1 op de 7 medisch specialisten en verpleegkundigen de voorkeur. Waarschijnlijk omdat nog maar weinig zorgverleners ten tijde van de peiling ervaring hadden met videobelafspraken. Hoewel patiënten bij controles minder vaak (1 op de 7) de voorkeur geven aan telefonische afspraken dan zorgverleners, waarderen ze dit type afspraken heel goed (rapportcijfer 8).

Niet meer in je broekplassen dankzij innovatieve sensor

In de klas in je broek plassen, veel kinderen noemen het één van de meest stressvolle gebeurtenissen in hun leven.

Een nieuw medisch hulpmiddel, de SENS-U, meet of de blaas bijna vol is en geeft zo nodig een seintje om te gaan plassen.

Urine-incontinentie is een veelvoorkomend probleem bij kinderen. Paul van Leuteren komt het probleem al tegen in zijn eerstemasterstage ‘Technical Medicine’ in het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht en gaat werken aan een oplossing. Het resultaat is een eerste klinische prototype dat met behulp van echografie meet hoe ver de blaas gevuld is. Voor zijn promotieonderzoek ontwikkelde hij mede de sensor verder en deed hij ook het benodigde klinische onderzoek.

De blaassensor, een klein apparaatje dat op de onderbuik wordt gedragen, geeft een kort trilsignaal als de blaas bijna vol is. Tijd om naar de wc te gaan! Op deze manier houdt het kind de broek droog en blijft een mogelijk traumatische gebeurtenis uit.

Uitvinder geeft ventilatietechnologie tegen COVID-19 weg

Door klaslokalen en andere gemeenschappelijke ruimtes in verpleegtehuizen, winkels, bedrijven, horeca en culturele instellingen verticaal in plaats van horizontaal te ventileren, kan de verspreiding van COVID-19 fors worden teruggedrongen.

anwege de pandemie gaat uitvinder en CEO Norbert Vroege zijn Goflow technologie delen of zelfs gratis weggeven, zodat heel de wereld er gebruik van kan maken.

Bij 99 procent van de traditionele ventilatiesystemen wordt de lucht horizontaal door de ruimte verplaatst. Van voor naar achter of van links naar rechts. Dat betekent dat die lucht iedereen in die ruimte passeert. Als er mensen aanwezig zijn die met het coronavirus zijn besmet is de kans groot dat zij via de ventilatie andere mensen besmetten. Alleen in operatiekamers wordt verticaal geventileerd, dus van het plafond naar de vloer. Anders kunnen patiënten op de operatietafel besmet raken met virussen of infecties oplopen.

De coronapandemie toonde dit jaar aan dat veel gebouwen en ruimtes slecht geventileerd worden, waardoor virussen als COVID-19 zich makkelijker kunnen verspreiden.

In mei startte Vroege daarom zijn zoektocht naar een veiligere manier van ventileren en kwam met het idee voor verticale ventilatie. Hij en zijn team ontwikkelden binnen zes maanden deze nieuwe technologie. De systemen bestaan voor 90 procent uit duurzaam hout. Royal Mosa, fabrikant van duurzame keramische tegels, combineert de Goflow technologie met haar Cradle to Cradle Silver gecertificeerde tegels en draagt daarmee bij aan een verbeterde luchtkwaliteit en gezond binnenklimaat. Door een ventilerende vloer met honderden kleine gaatjes wordt schone gefilterde buitenlucht naar binnen geblazen. De gebruikte binnenlucht wordt via een speciaal geperforeerd plafond afgevoerd en gefilterd via een luchtbehandelingskast. Op deze manier wordt de binnenlucht vijftien keer per uur ververst en vindt er geen circulatie van besmette lucht plaats. De Awair sensor op die kast monitort de kwaliteit van het binnenmilieu, wat via een app op de telefoon afgelezen kan worden. Het systeem is binnen een dag in elk gebouw te installeren.

In Nederland wil Goflow Technology samen met zijn partnerbedrijven eerst de ventilatie in scholen verbeteren. Die blijkt vaak slecht en veel leerlingen raken besmet met COVID-19. Het Ministerie van Onderwijs heeft daarom 360 miljoen euro uitgetrokken om ventilatiesystemen aan te passen. Verder wil Vroege verpleeghuizen en zorgcentra gaan helpen.

Nederlandse intensive cares gaan data delen

Nederlandse intensive cares gaan op grote schaal samenwerken en gegevens delen om de behandeling van ernstig zieke patiënten te verbeteren. Die data komen vooral uit IC-apparatuur zoals bewakingsmonitoren en beademingsmachines.

De combinatie van behandelgegevens en kunstmatige intelligentie kan duidelijk maken welke behandeling het beste werkt bij welke patiënt. De samenwerking heet icudata.nl en is uniek in de wereld. Zorgverzekeraars ondersteunen het project gezamenlijk met 2 miljoen euro premiegeld.

Het initiatief voor deze samenwerking is van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC). “Tijdens de coronacrisis hebben veel intensive cares data gedeeld over de behandeling van coronapatiënten”, vertelt voorzitter Diederik Gommers, “Daardoor weten we nu veel preciezer hoe we moeten beademen en welke medicijnen werken.”

Nederland is met deze samenwerking het eerste land ter wereld dat op zo’n grote schaal landelijke IC-data gaat analyseren. Het gaat om meer dan 30.000 datapunten per IC-patiënt per dag. En om zo’n 80.000 behandelingen op de intensive care in Nederland per jaar.

CoronaMelder komt ook naar oudere iPhones

De CoronaMelder-app komt binnenkort alsnog beschikbaar voor oudere iPhones.

Apple heeft een nieuwe update voor iOS 12 uitgebracht, waardoor CoronaMelder ook kan werken op iPhones ouder dan de iPhone 6S.

CoronaMelder-product manager Reinier Ladan denkt wel dat het ondersteunen van de oudere iPhones wel enige tijd zal kosten. "Dit is niet binnen een paar weken te regelen".

Van Ark: inloggen voor patiënten bij de zorg moet snel veiliger

Patiënten die bij zorginstellingen inloggen om hun medische gegevens te bekijken moeten dat snel op een veiligere manier kunnen doen, zo laat minister Van Ark voor Medische Zorg in een brief aan de Tweede Kamer weten.

'Het is cruciaal dat de voorzieningen snel beschikbaar komen voor de zorg, zodat medische gegevens alleen nog maar op het hoogste betrouwbaarheidsniveau ontsloten kunnen worden', aldus Van Ark.

Binnen de zorg worden allerlei digitale diensten gebruikt. Om ervoor te zorgen dat die op een betaalbare wijze een veiligere inlog kunnen bieden is de routeringsdienst Toegangverleningservice (TVS) bedacht. In oktober is de eerste zorgverlener op de TVS aangesloten.

Beurzen brengen DNA-computer en langer houdbare donororganen dichterbij

De jonge onderzoekstalenten Ilja Voets en Tom de Greef ontvangen een Consolidator Grant van 2 miljoen euro van de European Research Council (ERC), waarmee ze hun eigen onderzoekslijn kunnen uitbouwen.

De Greef wil met de beurs tot een werkende DNA-computer komen, die de rekenkracht van moleculen inzet om biologische informatie te verwerken en op te slaan.

Voets gaat nieuwe materialen ontwikkelen die, geïnspireerd op antivrieseiwitten uit de natuur, het mogelijk maken om complexe weefsels of donororganen bevroren langer te bewaren. Beide onderzoekers zijn werkzaam binnen het Institute for Complex Molecular Systems (ICMS).

Dat DNA, de drager van onze erfelijke informatie, ook de basis kan vormen voor een nieuw soort computer wordt de laatste jaren steeds duidelijker. Op papier heeft DNA namelijk een enorme geheugencapaciteit en kun je er gigantisch snel parallel mee rekenen.

Op termijn kan zo’n DNA-computer ingezet worden om diagnoses te stellen, ziektes te bestrijden, maar ook om bijvoorbeeld bloedwaarden continu in de gaten te houden en automatisch de medicatie hierop aan te passen.

Hoogleraar Ilja Voets laat zich in haar onderzoek inspireren door antivrieseiwitten. Deze wonderbaarlijke eiwitten zorgen er in de natuur voor dat het bloed van dieren, zoals poolvissen en sneeuwvlooien, niet bevriest in de koude omgeving waarin ze leven. Ze verhinderen de vorming en uitgroei van ijskristallen, waardoor het bloed kan blijven stromen en de dieren kunnen overleven.

Freek van Welsenis (Hable One): 'Samenwerken met de blinde of slechtziende eindgebruiker is de kern'

Een smartphone is voor veel mensen een onmisbaar apparaat. Niet alleen om te bellen, maar vooral ook om informatie op te zoeken en apps te gebruiken. Blinde en slechtziende mensen kunnen echter moeilijk met de smartphone overweg. Het touch screen biedt te weinig houvast wanneer je slecht kunt zien. Hable One gaat daar verandering in brengen. “Wij maken een braille toetsenbord voor smartphones”, aldus co-founder Freek van Welsenis.

Cyberaanval op Europees Geneesmiddelenbureau Amsterdam

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) in Amsterdam is doelwit geworden van een cyberaanval. De instelling heeft een onderzoek ingesteld in

Onduidelijk is of er bij de cyberaanval gegevens zijn gestolen. Het EMA zegt geen details te kunnen geven in verband met het onderzoek.

Het EU-agentschap is bezig te beoordelen of het vaccin van Pfizer en BioNTech veilig is voor de Europese markt.

Digitale oplossing voor overbelaste huisartsenzorg

Quin, een nieuwe Nederlandse zorgaanbieder opgericht door zorgondernemer Bart Malenstein, lanceert een oplossing om de huisartsenzorg toekomstbestendig te maken. 

Quin is de eerste Nederlandse zorgaanbieder die digitale oplossingen, zoals een symptoomchecker en videoconsulten, geheel integreert in eigen Quin Dokters huisartsenpraktijken. Hiermee verwacht Quin dat de werkdruk voor huisartsen fors wordt verlaagd en tegelijkertijd patiënten meer regie krijgen over hun eigen zorgproces.

Gebruikers kunnen via de symptoomchecker in de Quin-app 24/7 een betrouwbaar en persoonlijk medisch advies krijgen over hun gezondheidsklachten en kriigen direct antwoord op de vraag of ze daarvoor een huisarts moeten zien en met welke urgentie. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een zeer uitgebreide database met medische gegevens waaruit de juiste inzichten op het juiste moment worden gehaald met behulp van kunstmatige intelligentie.

De zorginnovaties worden na een intensieve testperiode in gebruik genomen in de eerste Quin Dokters praktijk in regio Rotterdam, locatie Puttershoek.

Software TU Delft voor het vaststellen van besmettingsrisico voor specifieke locaties

De Delftse aerodynamica-hoogleraar Fulvio Scarano ontwikkelde samen met stromingsleer-deskundige Lorenzo Botto en simulatie-expert Wouter van den Bos software om de besmettingsrisico’s met het coronavirus te berekenen voor een specifieke locatie.

Het model plaatst virtueel een ziek persoon in de ruimte en simuleert hoe snel de virusdeeltjes zich verspreiden.

Het model is een plugin die virtueel een ziek persoon in die ruimte plaatst en simuleert hoe snel de virusdeeltjes van die persoon zich verspreiden, gebaseerd op ademen, praten of hoesten. Die snelheid neemt toe naarmate zo iemand langer is, een grotere longinhoud heeft en harder niest of hoest. Om zeker te weten of de simulaties kloppen met de praktijk, valideert het team ze door middel van kwantitatieve visualisatie-experimenten.

De TU Delft onderzoekers hopen dat ontwerpers en ingenieurs de software gaan gebruiken om voorspellingen te doen om te bepalen of bijvoorbeeld zitten in een vliegtuig, klaslokaal of restaurant veilig is. De plugin is waarschijnlijk in februari beschikbaar.

Delftse onderzoekers ontwikkelen sensor voor zuurstofverzadiging bij premature baby’s

Artsen moeten bij te vroeg geboren baby’s van alles in de gaten houden. De zuurstofverzadiging ('oxygenatie') van bloed in de hersenen is daarbij misschien wel het allerbelangrijkst. Tot wel 50 procent van de te vroeg geboren kinderen loopt namelijk hersenschade op, wat leidt tot neurologische problemen.

Onderzoekers van de TU Delft hebben nu een draadloze sensor ontwikkeld die de gezondheid van het babybrein op een eenvoudige, goedkope en voor het kind comfortabele manier in de gaten houdt.

Het volgen van het zuurstofgehalte van bloed in de hersenen van premature baby’s is al mogelijk. Maar de apparaten waarmee dat nu gebeurt zijn groot en onhandig, en bestaan onder meer uit allerlei snoeren waar baby’s in verstrikt kunnen raken. Daarnaast zijn de machines enorm duur, en beschadigen de opgeplakte sensoren vaak de kwetsbare babyhuid als ze er vanaf worden getrokken. Redenen genoeg dus om een betere techniek te ontwikkelen voor de monitoring van zuurstof in het babybrein.

Onderzoek TU Eindhoven naar aerosolen en corona op sportlocaties

Een wetenschappelijk onderzoeksproject onder leiding van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) naar aerosolen en COVID-19 moet fundamentele kennis opleveren zodat sportgebouwen veilig en toegankelijk zijn voor publiek tijdens pandemieën.

Onderzocht wordt hoe aerosolen, en daarmee mogelijk ook het coronavirus, zich verspreiden op sportlocaties. Getest wordt onder andere in de Johan Cruijff ArenA en sportcentra CTO Papendal en Den Haag en Maaspoort Sports and Events

Het coronavirus kan zich op directe wijze, via uitwisseling van grote speekseldruppels, en op indirecte wijze, via besmette oppervlakken, verspreiden. Overdracht vindt waarschijnlijk ook plaats via aerosolen. Deze hele kleine speekseldruppels kunnen in de lucht blijven hangen en grotere afstanden dan 1,5 meter afleggen. Verspreiding van het virus via aerosolen zou daardoor mogelijk zijn bij sporters of toeschouwers in een stadion of een sporthal.

In de Johan Cruijff ArenA worden eerst metingen gedaan zonder publiek, met kunstmatige aerosolgeneratoren op de tribune. Deze generatoren verspreiden een vergelijkbaar aantal aerosolen als enthousiaste voetbalsupporters. Daartussen zijn diversen sensoren geplaatst om een goed beeld te krijgen van de verspreiding van hele kleine speekseldruppels.

Facebook en Instagram gaan onjuiste claims over coronavaccins verwijderen

Facebook en Instagram gaan claims over coronavaccinaties die door volksgezondheidsexperts zijn ontkracht, verwijderen.

Facebook noemt specifiek de complottheorie dat er microchips in de vaccins zitten als onjuiste claim die het bedrijf gaat verwijderen. Andere complottheorieën, zoals dat specifieke bevolkingsgroepen zonder toestemming als test worden ingeënt, worden eveneens verwijderd.

Itzos en ITvisors bundelen krachten

De IT-dienstverleners Itzos en ITvisors gaan nauw samenwerken en voegen hun activiteiten voor de zorgsector samen in een nieuw bedrijf onder de naam Itzos.

Directeur van de onderneming met als specialisme informatievoorziening in de zorg is Mark van Dijk.

Bij de gezamenlijke onderneming, gevestigd in Vianen, werken vanaf de oprichting ruim 25 mensen. Mark van Dijk ziet dit aantal snel toenemen onder invloed van de maatschappelijke en technische veranderingen die zich in rap tempo in de zorgsector voltrekken.

Programma’s zoals MedMij, VIPP en InZicht hebben ertoe geleid dat alle disciplines binnen de zorgsector nu meer dan ooit doordrongen zijn van de noodzaak tot samenwerken en het adequaat delen van informatie met elkaar en ook met hun patiënten/cliënten.

CoronaMelder-app start samenwerking met andere Europese corona-apps

De CoronaMelder-app van de Rijksoverheid werkt sinds maandag samen met de corona-apps van een aantal andere Europese landen.

Gebruikers die op reis zijn en in contact komen met een persoon in het buitenland die besmet blijkt met corona, krijgen dan alsnog de melding.

Vanaf 30 november werkt de Nederlandse CoronaMelder-app samen met de overheids-apps voor coronameldingen van Duitsland, Italië, Ierland, Spanje, Letland, Kroatië en Denemarken.

Coronamelder op één na meest gedownloade iOS-app

CoronaMelder is de op één na meest gedownloade iPhone-app in ons land dit jaar. Dat blijkt uit cijfers die Apple vandaag heeft vrijgegeven.

Alleen Microsoft Teams werd in heel 2020 vaker gedownload: die app bereikte de toppositie doordat veel organisaties door de coronapandemie overgingen op videobellen.

De Coronamelder is pas sinds september te downloaden en is sinds 10 oktober landelijk in gebruik.

Zorg op afstand wordt nog te weinig aangeboden aan mensen met hartfalen

Uit onderzoek van Harteraad, het expertisecentrum voor het leven met hart- en vaataandoeningen, blijkt dat het gebruik van telebegeleiding helaas achter blijft. Er zijn nog onvoldoende zorginstellingen die deze zorg op afstand kunnen leveren.

Het aantal mensen met hartfalen dat daadwerkelijk telebegeleiding gebruikt is een erg kleine groep; bij iets meer dan de helft van de instellingen gebruiken minder dan 50 patiënten telebegeleiding. Terwijl bij 36% (n=10) van de instellingen die telebegeleiding aanbiedt meer dan 30% van de hartfalenpatiënten in aanmerking komt voor telebegeleiding.

Telebegeleiding is het op afstand begeleiden van patiënten. Zo kunnen mensen met hartfalen, een verminderde pompfunctie van het hart, thuis hun gewicht, bloeddruk en/of hartslag meten en doorgeven. Daarbij worden ze begeleid door een arts of verpleegkundige op afstand bij het omgaan met hartfalen en het herkennen van signalen van verslechtering.

Telebegeleiding is één van de oplossingen om de reguliere zorg doorgang te laten vinden nu het aantal besmettingen met COVID-19 toeneemt en de zorg in de ziekenhuizen weer onder druk staat. Het kan mensen met hartfalen geruststellen dat ze, ondanks dat ze niet naar het ziekenhuis kunnen of durven, toch begeleid worden door hun zorgverlener.