UMC Utrecht en Ziekenhuis Gelderse Vallei maken ontwerp voor nieuwe Europese hartfalenzorg

Het UMC Utrecht en Ziekenhuis Gelderse Vallei maken samen met zorginnovatiebedrijf Medicine Men een ontwerp voor de toekomstige integrale hartfalenzorg in drie regio’s in Spanje, Italië en Zweden.

De twee ziekenhuizen werden door het Europese TIQUE programma uitgekozen om dit ontwerp te mogen maken. Ziekenhuis Gelderse Vallei zal in de volgende fase met ondersteuning van het UMC Utrecht onderdelen in de eigen regio gaan testen. De opgedane kennis kan later gebruikt worden voor verbetering van de Nederlandse hartfalenzorg.

Door vergrijzing en de toename van welvaartsziekten groeit ook het aantal patiënten met hartfalen snel. Tegelijkertijd is er druk op de zorguitgaven en is er in alle Europese landen een tekort aan zorgpersoneel.

Binnen het Europese Horizon2020 programma hebben de drie Europese regio’s Catalonië, Avellino en Västerbotten onder de naam TIQUE een aanbesteding uitgeschreven voor een nieuwe vorm van regionale hartfalenzorg. Belangrijke doelen van TIQUE zijn om de patiënt zoveel mogelijk eigen regie te geven en waar mogelijk te ondersteunen door digitale technologie, zoals thuismeten, actief medicatie-aanpassen, e-learning, beslissingsondersteuning, virtual care center (regionale zorgcentrale), chatbots en apps. Mantelzorgers kunnen met de juiste informatie een deel van ondersteuning van zorgverleners overnemen. Ook wordt gekeken of een professionele case manager van toegevoegde waarde is. Speciale aandacht is er voor de palliatieve fase en een focus op kwaliteit van leven van de patiënt.

Het Nederlands consortium wordt geleid door Medicine Men, ontwikkelaar van het Viduet telemedicine platform. Naast de drie consortiumpartners werken UP learning, Mediquest, Aurora Innovation AB, Machine2Learn en PEX life mee aan dit project.

Fitbit niet meer te koppelen met oudere iPhones

Heb je een ouder toestel dan iOS 15, dan kun je niet gebruik maken van versie 3.77 van de Fitbit-app. Je kunt deze iPhones nog steeds gebruiken als je niet te hoge eisen stelt en er rekening mee houdt dat je geen nieuwe functies krijgt.

Je hebt de Fitbit-app niet alleen nodig om te koppelen, maar ook om je dagelijkse activiteiten, beweging en lichaamswaarden te bekijken.

Universiteit Twente opent BioImaging Centre

Het BioImaging Centre (BIC), de kernfaciliteit voor microscopie van het Technisch Medisch Centrum van de Universiteit Twente opent haar deuren op 30 maart 2023. De faciliteit is uitgerust met de nieuwste microscopiesystemen en is toegankelijk voor onderzoekers van de Universiteit Twente en het bedrijfsleven.

Voorzitter van het College van Bestuur van de UT, Vinod Subramaniam opent het BIC tijdens een feestelijke opening, waarbij Erik Danen van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) nieuwe beeldvormingstechnologieën voor kankeronderzoek zal presenteren. Verschillende onderzoekers van de Universiteit Twente vertellen over het gebruik van de nieuwste microscopische technieken in hun werk.

Het BIC beschikt over de nieuwste microscopiesystemen, waaronder confocale fluorescentie- en Raman-microscopen en het eerste TomoCube HT-X1 systeem van Nederland om levende cellen 3D in beeld te brengen. Ook is er in het BIC ruimte voor experimentele microscopie zoals bijvoorbeeld de zogenaamde wavefront-shaping/adaptive optics two-photon microscope waarmee onderzoekers diep in levende weefsels kunnen kijken.

Naast de nieuwste microscopen biedt het BIC ook de mogelijkheid tot cel- en weefselkweek voor onder andere organen-op-chips- en 3D-bioprinttoepassingen. Er is technische ondersteuning  en training voor het gebruik van alle microscopiesystemen, voor de kweek van stamcellen naar weefselspecifieke celtypen en voor genetische modificatie (CRISPR-Cas9). Daarmee is het een zeer geavanceerde faciliteit voor fundamenteel en biomedisch onderzoek.
 

Collectieve rechtszaak om 'grootste datalek in Nederland'

Stichting ICAM kondigt aan de rechtszaak tegen het ministerie van VWS te zijn gestart. Volgens de stichting is VWS verantwoordelijk voor het datalek dat in 2021 bij de GGD ontdekt werd, waardoor de vertrouwelijke gegevens van 6,5 miljoen mensen op straat zijn beland. 

In januari 2021 maakte RTL als eerste melding van het datalek bij de GGD, nadat een journalist een dataset wist te bemachtigen van criminelen in een besloten chatgroep. In de datasystemen van de GGD-en worden zeer vertrouwelijke gegevens opgeslagen die de GGD-en hebben verzameld van 6,5 miljoen Nederlanders, waaronder BSN-nummers, adressen en telefoonnummers, medische informatie, testresultaten en uitkomsten van het bron- en contactonderzoek.

Meer dan vijfentwintigduizend tijdelijke, veelal thuiswerkende werknemers van de GGD hebben op dat moment vrij toegang tot alle gegevens. Met een exportknop kan deze informatie gedownload en uitgewisseld worden, maar toezicht is nauwelijks aanwezig. Informatie van vrienden, familie en BN’ers wordt door medewerkers ingezien en vrijuit gedeeld via onder meer Whatsapp. Sommige medewerkers bieden de gegevens in besloten chatgroepen te koop aan criminelen. Zeker acht medewerkers worden uiteindelijk opgepakt en veroordeeld.

Gesprekken met het ministerie en meerdere Woo-verzoeken om informatie boven tafel te krijgen, liepen afgelopen jaar op niets uit. Stichting ICAM heeft daarop het ministerie gedagvaard voor de rechtbank Amsterdam, mede namens de ruim 133.000 burgers die zich bij haar als actieve deelnemer hebben aangemeld. Niet eerder heeft een overheidsorganisatie zich in een privacyzaak van deze omvang voor de rechter moeten verantwoorden. 

De stichting wil met de rechtszaak tevens meer openheid krijgen over de omvang van het datalek en de gevolgen die burgers daarvan hebben moeten ondervinden. Uit de meegeleverde bewijsstukken blijkt dat betrokken overheidsinstanties onderling hebben afgestemd bepaalde documenten niet openbaar te willen maken en in andere documenten belangrijke passages zwart te lakken. Stichting ICAM eist daarnaast een schadevergoeding van 500 euro voor iedere persoon van wie gegevens in de GGD-systemen zaten en mogelijk gestolen zijn, tot 1.500 euro voor een ieder waarvan vast komt te staan dat hun gegevens inderdaad zijn gestolen.

Magentazorg vervangt domotica voor slimme sensor

Magentazorg, dé specialist in zorg voor mensen met dementie, korsakov, parkinson, gerontopsychiatrie en CVA- en revalidatiezorg in Noord-Kennemerland, vervangt haar huidige domotica. In juni 2024 zijn de twaalf verpleeghuiszorglocaties van Magentazorg voorzien van de slimme sensor van Kepler Night Nurse én zijn daarnaast alle medewerkers opgeleid om de software te bedienen.
 
Met de nieuwe domotica van Kepler Night Nurse wil Magentazorg de veiligheid van haar cliënten waarborgen, zorgen voor een betere nachtrust en hun bewegingsvrijheid optimaliseren. Ook kunnen zorgverleners met het systeem de urgentie van een alarm beter inschatten. Daardoor neemt het aantal valse alarmen voor personeel  af én kunnen collega’s elkaar sneller oproepen bij een ongeval. Dat komt niet alleen de gezondheid van de cliënt ten goede, maar vermindert ook de werkdruk bij het personeel.
 
De zorgmedewerkers kunnen na een alarm via de sensor digitaal in de kamer kijken en direct de urgentie inschatten.
 

CareSquare gaat acute tekorten van verpleegkundigen binnen het uur invullen

CareSquare is een online marktplaats waar zorgorganisaties gratis opdrachten kunnen plaatsen en waar vervolgens zelfstandig verpleegkundigen op kunnen intekenen. De start-up maakt het vanaf nu mogelijk om tekorten van verpleegkundigen binnen het uur in te vullen. CareSquare haalde afgelopen jaar een groeisubsidie van 25.000 euro rond digitalisering van VLAIO binnen en werd ook al geselecteerd voor het acceleratorprogramma Start it @KBC, het grootste start-up netwerk van België. ​

Dries Lefevre en Sidney Ameel, die CareSquare oprichtten in 2021, breiden hun platform nu uit met een nieuwe matchmaking-technologie. Daarmee kunnen zorgorganisaties binnen het uur een geschikte zelfstandig verpleegkundige bereiken. Wanneer zij een opdracht plaatsen, ontvangen enkel geschikte verpleegkundigen een melding. Het systeem houdt hierbij rekening met beschikbaarheid, regio en de afstand die men wil afleggen voor een opdracht. Daarnaast houdt het ook rekening met specifieke expertises zoals bij spoedverpleegkundigen.

Maar met de bijna 900 geregistreerde en gescreende zelfstandig verpleegkundigen zullen opdrachten niet alleen sneller, maar ook vaker en kwalitatiever ingevuld geraken. Met opdrachten bij diverse West-Vlaamse ziekenhuizen en tientallen woonzorgcentra in Vlaanderen, is er doorgaans voor elk profiel wel een relevante opdracht.

Er zijn momenteel meer dan 50.000 mensen in België die beschikken over een verpleegkundig visum maar niet (meer) werken als verpleegkundige. De grootste groep zijn natuurlijk gepensioneerde verpleegkundigen. Maar daar zitten ook nog andere mensen tussen: docenten verpleegkunde, mensen die binnen de sector doorgroeiden of de sector reeds verlieten.

Een nieuwe snelle 'glow-in-the-dark' test voor infectieziekten

Onder anderen Harm van der Veer en Maarten Merkx hebben een nieuwe op bioluminescentie gebaseerde sensor ontwikkeld waarmee minieme hoeveelheden viraal of bacterieel DNA/RNA in monsters van patiënten kunnen worden opgespoord.

PCR-tests - de zeer gevoelige gouden standaard voor het opsporen van het COVID-19 virus - vereisen dure apparatuur, deskundige technici en speciale laboratoriumfaciliteiten, wat leidt tot testtijden van enkele uren of zelfs een dag. Onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven, het Rijnstate Ziekenhuis en Fontys Hogescholen hebben een nieuwe test ontwikkeld op basis van een 'glow-in-the-dark' benadering waarmee DNA/RNA van virussen en bacteriën rechtstreeks kan worden gedetecteerd met dezelfde gevoeligheid als een PCR-test, en dat alles in slechts 30 minuten.

Om deze nadelen aan te pakken hebben Van der Veer, Merkx en collega's van de TU/e, Rijnstate Ziekenhuis en Fontys Hogeschool een nieuwe sensor ontwikkeld die bij de huisarts gebruikt kan worden, snelle resultaten geeft en een vergelijkbare gevoeligheid en specificiteit heeft als de PCR-test.

LUNAS lijkt ook ontwikkeld te gaan worden om andere ziektes op te sporen. 'In een samenwerking met Fontys, bedrijven en zorgverleners, en onder leiding van TU/e-promovendus Yosta de Stigter, ontwikkelen we LUNAS om te testen op seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA's) en werken we aan een draagbaar microfluïdisch apparaat om te helpen bij het gebruik ervan op point-of-care (dicht bij de patiënt) locaties', zegt Merkx.

De zorg innoveren zonder dat de kwaliteit achteruit gaat

Het is steeds drukker in de ziekenhuizen, er is niet genoeg personeel, én de kosten in de zorg lopen op. Zonder maatregelen wordt de zorg onbetaalbaar. Het moet daarom efficiënter, maar zónder dat de kwaliteit van de zorg achteruit gaat. Dat kan door slim te innoveren.

Hoogleraar Data Driven Health Services Research prof. Carine Doggen doet aan de Universiteit Twente (faculteit BMS en het TechMed Centre) en in Rijnstate Ziekenhuis onderzoek naar nieuwe technologieën. Denk aan slimme pleisters en zorg op afstand. Begin maart gaf ze haar inaugurele rede aan de UT.

Het apparaatje is zo groot als een luciferdoosje en het kan ervoor zorgen dat een patiënt in het ziekenhuis eerder naar huis kan. Deze zogenoemde ‘slimme pleister’ monitort de hartslag, de ademhaling en activiteit van de patiënt en geeft dit automatisch door aan verpleegkundigen.

Doggen onderzoekt ook andere technologieën voor zorg op afstand. Zo vullen patiënten met een chronische nierziekte zelf gegevens in op een app, denk aan bloeddruk, gewicht en klachten. Hierdoor hoeven de patiënten minder vaak voor controle terug naar het ziekenhuis. Dit zogenoemde virtuele zorgcentrum van het ziekenhuis Rijnstate in Arnhem bestaat nu twee jaar en als hoogleraar doet Doggen onderzoek naar de effecten ervan, en de ervaringen van patiënten en personeel.

Het onderzoek van Doggen draait niet alleen maar om de inzet van technologie. Ze kijkt bijvoorbeeld ook naar de effecten van een zogenoemd multidisciplinair overleg.  Hierbij komen medisch specialisten uit verschillende vakgebieden samen om te bespreken of een patiënt met meerdere ziekten wel een risicovolle operatie moet ondergaan. Wellicht zijn er alternatieven voor zo’n ingreep zoals fysiotherapie of pijnbehandeling.

Jeroen Slootmans winnaar Zorgverslimmer award 2023

Innovator in jeugd- en dementiezorg Joost Slootmans is door de jury van initiatiefnemer Tenzinger unaniem verkozen tot Zorgverslimmer van het jaar 2023. Dit werd bekendgemaakt tijdens het Zorgverslimmers Festival van Tenzinger in De Fabrique in Utrecht op 9 maart. Hij ontving de award uit handen van Yvette Roke, die de award in 2022 won.

Jeroen is bestuurder van jeugdzorgorganisatie Topaze. Vanuit zijn overtuiging dat technologie de zorg kan verbeteren, ontwikkelde hij de Kansband. Dit armbandje met GPS-tracker is bedoeld voor jongeren die in de gesloten jeugdzorg terecht dreigen te komen. Zo is altijd te zien of de jongere op tijd is aangekomen op school of bij de voetbaltraining. Afhankelijk van de locatie worden de juiste mensen geïnformeerd dat de jongere de gemaakte afspraken nakomt. Hierbij wordt gewerkt met groene en rode zones.

In het verlengde hiervan ontwikkelde Slootmans vervolgens de Omarmband, waarmee naasten altijd weten waar een thuiswonende oudere met dementie zich bevindt. Voor dezelfde doelgroep is CLAIRE, een platform waarop zorgprofessionals en mantelzorgers communiceren, rapporteren en afspraken maken, gekoppeld aan het EPD of ECD van de zorgverleners. Analyse van de gegevens met behulp van AI biedt inzicht in hoe snel iemand achteruitgaat. Ook toont het direct het effect van verandering in medicatie op het welbevinden van de oudere met dementie.

CPB: Zorgpremie flink omhoog

De zorgpremie explodeert de komende jaren door stijgende zorgkosten. Verzekerden moeten vrezen dat ze de komende jaren tientallen euro’s per maand extra kwijt zijn.

Een en ander kan worden afgeleid uit cijfers van het Centraal Planbureau (CPB). De zorgpremie steeg dit jaar al met ruim een tientje, naar zo’n 138 euro per maand. De komende jaren dreigt dat in fors tempo op te lopen.

Door de vergrijzing en loonstijgingen zullen de kosten verder oplopen, waardoor de zorgverzekering weer duurder wordt.