Duitse ziekenhuizen staken spoedeisende hulp na ransomwareaanval

Drie Duitse ziekenhuizen bieden geen spoedeisende hulp meer aan na een ransomwareaanval. De ziekenhuizen hebben nog wel toegang tot zorggegevens en zeggen de huidige patiënten van medische zorg te kunnen voorzien.

Bij de aanval kregen de hackers toegang tot de IT-systemen van de ziekenhuizen en versleutelden ze data. Het is nog niet bekend hoe lang de aanvallers toegang hadden tot de IT-systemen, hoe ze toegang kregen en of er losgeld wordt geëist.

De ziekenhuizen werken met 'kleine technische beperkingen', maar de medische zorg zou blijven doorgaan.

Mathie Leers benoemd tot bijzonder hoogleraar Data-driven decision making in healthcare

Het College van bestuur van de Open Universiteit heeft Mathie Leers benoemd tot bijzonder hoogleraar Data-driven decision making in healthcare. Deze bijzondere leerstoel bij de vakgroep Milieuwetenschappen van de faculteit Bètawetenschappen is ingesteld in samenwerking met Zuyderland. De benoeming is ingegaan per 1 november 2023. De nieuwe hoogleraar combineert deze functie met zijn aanstelling als klinisch chemicus-hematoloog bij Zuyderland Medisch Centrum.

Het traject van de patiënt die met een zorgvraag bij de huisarts komt, start veelal met bloed- en/of urineonderzoek. De medische informatie die uit dit onderzoek gehaald kan worden, wordt steeds uitgebreider. Zowel de kennis over ziekten als behandelmogelijkheden is exponentieel toegenomen. Daarnaast treedt er een verschuiving op van enkel genezing naar preventieve en zelfs predictieve geneeskunde. Hierbij dienen ook milieu- en socio-economische factoren meegewogen te worden. Dat maakt de klinische besluitvorming steeds complexer.

Data science en Artificiële Intelligentie (AI) kunnen de medische beroepsgroep helpen bij het ontginnen van het enorme woud aan data waarin klinische informatie verbakken zit, door bijvoorbeeld patronen te identificeren die door mensen moeilijk te detecteren zijn. Om de implementatie van data science succesvol te doen slagen binnen de gezondheidszorg is de aanwezigheid van multidisciplinaire teams cruciaal. In deze teams dient de vertaling van hoog-complexe data-analyses in begrijpelijke en functionele klinische tools plaats te vinden, door samenwerking tussen medisch specialisten, wetenschappers en data science professionals.

De leerstoel richt zich op het ontwikkelen van onderzoek en onderwijs op het grensvlak tussen milieuwetenschappen en data-gedreven besliskunde in de gezondheidszorg. Hierbij ligt de focus op het dichten van het gat dat ontstaan is tussen enerzijds de toename in kwantiteit, complexiteit en verborgen context van data die voortkomen uit de (laboratorium)geneeskunde in relatie tot milieu- en sociaaleconomische factoren, en anderzijds het vertalen hiervan in klinische toepassingen.

Mede door het onderzoek dat door deze leerstoel opgezet wordt, moeten algoritmen en modellen ontwikkeld worden die in de kliniek ingezet kunnen worden bij het nemen van medische beslissingen.

Deze nieuwe leerstoel zal een brug vormen tussen enerzijds de onderzoeksgroepen van Milieuwetenschappen, Informatica en Informatiekunde, onderdeel van de faculteit Bètawetenschappen van de Open Universiteit, en anderzijds met de medisch professionals van Zuyderland Medisch Centrum. De leerstoel draagt bovendien bij aan de versterking van de samenwerking tussen de Open Universiteit en Zuyderland.

Medische messenger Siilo gaat verder als Doctolib Siilo

Siilo, de beveiligde samenwerkingsapp voor zorgprofessionals, met meer dan 550.000 gebruikers, gaat voortaan in Nederland en België verder onder de naam Doctolib Siilo. Deze verandering volgt op de integratie van Siilo in Doctolib na de overname eerder dit jaar.

Meer dan 900.000 professionals in de gezondheidszorg maken gebruik van de diensten van Doctolib waarmee meer dan 80 miljoen patiënten worden bediend. Met de integratie wil Doctolib Siilo als leider in de sector zijn kennis en innovatie naar de Benelux brengen, een regio waar Siilo sterk aanwezig is. Zo’n 80 procent van de ongeveer 375.000 zorgprofessionals in Nederland heeft bijvoorbeeld een Siilo account, van de artsen (huisartsen en specialisten) is dit zelfs 90%. Per maand worden er tussen de 3,5 en 4 miljoen berichten verstuurd via het platform.

Sinds 2013 wordt Doctolib gedreven door één enkel doel: streven naar een gezondere wereld. Dankzij de nieuwe generatie technologie en diensten verbetert Doctolib het dagelijks leven van meer dan 900.000 gezondheidswerkers. Doctolib begeleidt ook meer dan 80 miljoen mensen in heel Europa en biedt een snelle, probleemloze en veilige ervaring bij al hun zorgtrajecten. Doctolib is actief in meer dan 30 steden in Frankrijk, Duitsland, Italië en Nederland en de 2.800 mensen die werken in het bedrijf zetten zich elke dag in voor het verbeteren van de gezondheidszorg met een mensgerichte aanpak en een ondernemende mentaliteit.

'Robots onmisbaar om ouderenzorg betaalbaar te houden'

Nederland staat nog maar aan het begin van een vergrijzingsgolf, concludeerde IBO Ouderenzorg in het deze zomer verschenen rapport Niets doen is geen optie. Over twintig jaar is het aantal tachtigplussers verdubbeld.  

De grootste politieke partijen willen meer plek in verpleeghuizen. Als er niks verandert, stijgt het aantal benodigde zorgmedewerkers met 76 procent en verdubbelen de uitgaven aan ouderenzorg. Zorgrobots kunnen een cruciale rol spelen om de personeelstekorten en stijgende kosten te beheersen. Dan moeten we hen wel omarmen en regelgeving aanpassen, vindt Hogeschool InHolland.

Robots kunnen taken in de zorg overnemen, van basale handelingen zoals het rondbrengen van medicatie en het optillen van patiënten tot complexere zaken zoals monitoring van vitale functies en eenzaamheidsbestrijding. Door de ondersteunende rol van robots stijgt de productiviteit van zorgmedewerkers en daalt de behoefte aan menselijke arbeid. Gegevens van zorgverzekeraars tonen aan dat de inzet van robots en de bijbehorende lagere zorgkosten directe voordelen opleveren. Op de lange termijn is de potentiële impact van zorgrobots op onze zorgkosten enorm.

Ondanks de hoge nood krijgt de inzet van robots nog geen vrij baan. Dat komt door weerstand uit maatschappij en zorgsector en door innovatiebeperkende Nederlandse en Europese wet- en regelgeving. Zorgverleners en familieleden hebben vaak moeite met het idee dat een robot menselijk contact vervangt en dat er geen controle is op de geleverde zorg door de robot.

Tegenover de vrees dat zorgrobots menselijk contact vervangen, staat een toekomstvisie waarin zij juist de druk verlichten en ons zorgstelsel duurzamer maken. Met gerichte investeringen, onderzoek en openheid voor innovatie kunnen we aan een toekomst werken waarin zowel de zorgkwaliteit als -kosten in balans zijn. Onze maatschappij, en in het bijzonder onze ouderen, verdienen een zorgsysteem dat bestand is tegen de uitdagingen van de toekomst.

UT-onderzoekers navigeren millirobots door ex vivo aortamodel

Voor de allereerste keer zwommen draadloze millirobots door een smal bloedvat, zowel met de stroming van het bloed mee als er tegenin. Met behulp van een robotisch gestuurde roterende magneet stuurden onderzoekers van de Universiteit Twente en het Radboudumc schroefvormige robotjes door een losgemaakte aorta met nieren. Met behulp van een robot gestuurde, draaiende magneet stuurden ze de robotjes door de slagaders. De onderzoekers ontvingen recent een subsidie van Health Holland om de technologie verder te ontwikkelen voor het verwijderen van bloedproppen.

Elk jaar sterft wereldwijd één op de vier mensen aan aandoeningen die worden veroorzaakt door bloedstolsels. Een bloedstolsel blokkeert een bloedvat waardoor het bloed geen zuurstof meer kan leveren aan bepaalde delen van het lichaam. Chirurgen gebruiken nu nog flexibele instrumenten om de bloedprop te verwijderen en het bloed weer te laten stromen, maar sommige delen van het lichaam zijn moeilijk te bereiken. Met hun kleine formaat kunnen de kleine robots deze plekken wel bereiken.

De onderzoekers toonden aan dat deze millirobots door bloedvaten kunnen reizen. Om dat te doen moesten de onderzoekers een aantal uitdagingen overwinnen. De millirobots moeten krachtig genoeg zijn om door de bloedstroom te komen, en ze moeten zowel tegen de stroom in als met de stroom mee kunnen zwemmen. Ook moeten ze heel nauwkeurig bestuurd en gelokaliseerd worden. Om de bloedvaten niet te beschadigen moet ze biocompatibel zijn.

Voor het experiment gebruikten de onderzoekers een draaiende magneet bestuurd door een robotarm om de millirobots draadloos door het bloedvat te sturen. Met een röntgenapparaat lokaliseerden ze de millirobots terwijl deze door de aorta zwom. De onderzoekers gebruikten een maximale bloedstroom in de aorta van 120 ml per minuut. Maar met een sterkere magneet kunnen de millirobots door een sterkre stroming zwemmen. De millirobots zwommen stabiele rechte stukken met de stroom mee en tegen de stroom in. Dat lukte met één, maar ook met meerdere robots tegelijk.

De robots zelf zijn 3D-geprinte, schroefvormige objecten met een kleine permanente magneet erin. Deze kleine magneet van slechts een millimeter lang en een millimeter in diameter plaatst men zo dat hij de 'schroef' in beide richtingen kan draaien. Dit maakt het mogelijk om tegen de stroom in te zwemmen en vervolgens om te draaien en terug te zwemmen.

Nederlandse start-up HealthSage AI lanceert eerste Open Source Generative AI Platform

De Nederlandse start-up HealthSage AI lanceert het eerste Open Source Generative AI platform voor healthcare: een veilig, betrouwbaar en transparant fundament voor de ontwikkeling van AI-toepassingen voor de gezondheidszorg.

De eerste release van het Large Language Model van HealthSage AI, genaamd Note-to-FHIR, zet klinische notities en andere soorten ongestructureerde tekst om in gestructureerde FHIR-output. Note-to-FHIR is nu beschikbaar als beta-versie, zodat zorgprofessionals en open source developers de applicatie kunnen beoordelen en uitbouwen voorafgaand aan de lancering van de eerste commerciële versie.

Om generative AI te kunnen gebruiken in de gezondheidszorg, zijn veiligheid, betrouwbaarheid en verantwoordelijkheid vereist. Daarom heeft HealthSage AI uitdrukkelijk gekozen voor een open source-aanpak: iedereen kan de code beoordelen, aanpassen en aanvullen. Daardoor ontstaat een levendige community van Health AI innovators en gebruikers.

De eerste release van het Large Language Model van HealthSage AI, genaamd Note-to-FHIR, zet klinische notities en andere soorten ongestructureerde tekst om in gestructureerde FHIR-output: een internationale standaard voor de elektronische uitwisseling van zorginformatie tussen verschillende systemen en applicaties. Voor het eerst kunnen ongestructureerde klinische gegevens nu automatisch worden geanalyseerd, met een ongekende snelheid en nauwkeurigheid.

HealthSage AI brengt nu een beta-versie van Note-to-FHIR uit, zodat zorgprofessionals en open source developers de applicatie kunnen beoordelen en uitbouwen voorafgaand aan de lancering van de eerste commerciële versie.

Websites ziekenhuis niet echt toegankelijk

Websites van Nederlandse ziekenhuizen zijn niet toegankelijk voor mensen met een functiebeperking. Dat betekent dat een kwart van de Nederlanders online geen afspraak kan maken of medische informatie kan verzamelen en doorgeven.

Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek naar de websites van alle 80 Nederlandse ziekenhuizen door het bedrijf Cardan Technobility, dat gespecialiseerd is in digitale toegankelijkheid. Met de resultaten heeft samenwerkingspartner Proud Nerds – gespecialiseerd in digitale oplossingen – de nieuwe website www.access.denied.nu gebouwd. Daarop zijn de scores van elk ziekenhuis terug te vinden.

De onderzoekers hebben de websites getoetst aan de internationale richtlijnen voor toegankelijkheid, de zogeheten Web Content Accessibility Guidelines (WCAG). Zij onderzochten 29 criteria voor de toegankelijkheid van mensen met een visuele-, auditieve-, cognitieve- of fysieke beperking. Bijvoorbeeld of er ondertitels staan bij video’s voor slechthorenden, of teksten en koppen duidelijk leesbaar en goed zichtbaar zijn en of de navigatie om een afspraak te maken wel klopt.

Van de 80 onderzochte websites van ziekenhuizen is geen enkele volledig toegankelijk. Sterker nog, 47 van de sites voldoen niet eens aan de helft of meer van die criteria. Slechts één website van een ziekenhuis bleek uitsluitend voor auditief beperkten toegankelijk. De rest dus helemaal niet.

Volgens de onderzoekers zijn diverse ziekenhuizen goed op weg, maar toch scoren ze uiteindelijk een nul in het onderzoek. ,,Als je een afspraak wilt plannen op een website of nadere gegevens moet invullen en dat lukt niet door een toegankelijkheidsprobleem, dan scoor je een nul, want je haalt de finish niet. Dat is hetzelfde als wanneer je op een webshop je winkelwagen niet kunt afrekenen”, legt directeur Marijn van der Laan van Cardan uit.

In Nederland heeft 25 procent van de bevolking een functiebeperking. Dat varieert van slechtziend tot slechthorend, van dyslexie tot autisme en van fysieke belemmeringen tot gevoeligheid voor beelden en geluiden. Daarom zijn de onderzoekers zo geschrokken van de uitkomsten. Die duiden er namelijk op dat een hoop mensen niet mee kunnen doen in de maatschappij. ,,Bijna alles gaat tegenwoordig via digitale loketten. Dat geldt zeker voor ziekenhuizen, waar je bijvoorbeeld online afspraken moet maken. Onder meer voor bloedafname. Iedereen heeft het recht om digitaal mee te doen. De overheid heeft dit zelfs vastgelegd in de wet. Dan is het vreemd dat iedereen de mond vol heeft van digitale toegankelijkheid, maar dit niet voldoende faciliteert”, zegt Van der Laan.
Job de Man van Proud Nerds: ,,Ziekenhuizen vinden het heel belangrijk om digitaal toegankelijk te zijn en om te voldoen aan de WCAG-criteria. Als ze niet door de test komen ligt de prioriteit dus niet zo hoog of zijn ze zich niet bewust van wat er allemaal bij komt kijken. Als specialist in het ontwikkelen van toegankelijke websites helpen we de ziekenhuizen graag op weg. Om te beginnen door de onderzoeksresultaten online openbaar beschikbaar te stellen.”
 

Hoe games mentale gezondheid bespreekbaar kunnen maken

Depressie komt veel voor onder jongeren, maar vaak krijgt deze doelgroep niet de hulp die ze nodig hebben. Boeken, beweging en andere depressiepreventieprogramma's behalen niet voor iedereen het beoogde resultaat. Met games bereik je mogelijk een ander deel van die doelgroep. Anouk Tuijnman co-ontwikkelde twee toegepaste videogames voor depressie bij jongeren en promoveert op 28 november aan de Radboud Universiteit.

Uit eerder onderzoek bleek dat er duidelijke grenzen zijn aan de effectiviteit van bestaande depressiepreventieprogramma's: verbeteringen aan die programma's haalden onvoldoende uit, en bereikten nog altijd niet alle jongeren effectief. Het onderzoek van Tuijnman richtte zich op de sociale context van depressie: ‘Er gebeurt veel bij jongeren op sociaal gebied. Vrienden worden steeds belangrijker, maar daarmee groeit ook de invloed van afwijzing op de mentale gezondheid,’ legt Tuijnman uit.

Games hebben unieke kenmerken: het is een mooie leeromgeving om te oefenen met gedrag zonder dat het consequenties heeft. 'Ook weten we dat iets dat vermakelijk en motiverend is, effectiever is. Dat is relevant, want veel bestaande programma's tegen depressie kunnen best saai zijn. De kans is groter dat de boodschap met games blijft hangen.’

Om die hypothese te testen werkte Tuijnman, samen met ontwikkelaars, aan een tweetal toegepaste videogames: Moving Stories en ScrollQuest. In ScrollQuest, een actiegame, werken vier spelers samen om monsters te verslaan en goud te verzamelen, terwijl ze reageren op verschillende sociale situaties in het verhaal van de game. Tuijnman liet vaders en zoons gezamenlijk de game spelen, om te kijken hoe ze reageerden op die situaties.

‘In het spel worden spelers afgewezen. We onderzochten of vaders hun zoons konden begeleiden in het omgaan met die afwijzing. Uit een eerste studie bleek dat de game succesvol gevoelens van afwijzing kon oproepen, en dat de aanwezigheid van vaders negatieve gevoelens kan verzachten. Maar een echt leermoment ontstond er nog niet. Een tweede studie liet zien dat als jongvolwassenen het spel alleen tegen andere spelers online speelden, ze zich ook afgewezen konden voelen, maar tegelijkertijd ook gemotiveerd waren om door te spelen. Ook vonden we verschillen tussen jongeren die meer of minder gevoelig waren voor afwijzing.’

In Moving Stories maken spelers zich zorgen dat Lisa, hun fictieve nichtje, depressief is. Spelers zitten samen met haar in een huis, en proberen haar te helpen. Ze krijgen verschillende opties voorgeschoteld om Lisa te helpen, waar de virtuele avatar dan weer feedback op geeft. Tuijnman: ‘Moving Stories lieten we door een hele klas spelen, en daarna organiseerden we een vragensessie met een ervaringsdeskundige voor de scholieren. We zagen dat deelname stigma rond mentale gezondheid op de middelbare school deels deed afnemen. Ook zagen we dat er gesprekken ontstonden tussen leerlingen over het onderwerp.’

Het is niet de bedoeling dat de twee games direct worden ingezet in hun huidige vorm, geeft Tuijnman aan. ‘Wil je dat goed doen, dan heb je meer budget en tijd nodig. ScrollQuest en Moving Stories geven ons echter wel waardevolle inzichten voor onderzoek en de praktijk. Ze bewijzen dat games veel potentie hebben voor de mentale gezondheid. Tuijnman, die nu verbonden is aan het Trimbos-instituut, kijkt in haar huidige onderzoek onder andere naar manieren om kinderen en jongeren te helpen een gezonde digitale balans te vinden in hun leven.

Subsidies voor medische uitdagingen

In een langdurige samenwerking combineren het Radboudumc en de Universiteit Twente (UT) hun expertise om technologische oplossingen te vinden voor medische uitdagingen. In het kader van het TURBO programma ontvangen elk jaar vier projecten met een onderzoeker van het Radboudumc en van de UT financiering om een nieuwe samenwerking te verkennen en de experimenten uit te voeren die nodig zijn om een gezamenlijk subsidievoorstel in te dienen. Benieuwd naar deze innovatieve onderzoeksprojecten die op weg zijn naar de markt?

Nieren zijn complexe organen in het menselijk lichaam die het bloed filteren. De 'filtereenheid', de glomerulus, produceert ongeveer 180 liter pre-urine per dag, dat door de nierbuisjes wordt geconcentreerd tot 1-2 liter per dag. Om nierziekten te bestuderen, maken wetenschappers momenteel gebruik van twee verschillende systemen: voor de glomerulus celkweken in vlakke lagen en voor de nierbuisjes 3D-celmodellen in holle vezels. In dit project gaan de onderzoekers van het Radboudumc en de UT een 3D-model voor de glomerulus ontwikkelen, dat kan aansluiten op het 3D-model van nierbuisjes. Door de combinatie van cellen te kweken op een specifieke buisvormige ondergrond, zal het systeem de natuurlijke toestand van de cellen in de glomerulus nabootsen, waarbij ook verschillen in druk en andere omstandigheden aan de verschillende kanten van de cellen meegenomen kunnen worden. De expertise van Radboudumc op het gebied van nieren en bestaande cellulaire modellen zal worden gecombineerd met de kennis van Twente op het gebied van cellulaire matrices en chips.

Inspanning met een hoog volume en hoge intensiteit kan het hart beschadigen door myocardschade en littekenvorming. Net als bij een hartinfarct stijgt bij veel mensen het troponinegehalte na inspanning. Een te hoge stijging van dit gehalte heeft vaak verband met hartschade en een verslechterde gezondheid. Op dit moment is er echter nog maar weinig bekend over de onderliggende cellulaire mechanismen van troponine-afgifte. Passier en Eijsvogels gaan een celsysteem opzetten om de effecten van inspanning op hartweefsel te simuleren en te onderzoeken. Dit celsysteem is gebaseerd is op menselijk hartweefsel en maakt gebruik van pluripotente stamcellen afkomstig van patiënten voor het genereren van cardiomyocyten. Hierdoor kan het platform ook patiënt-specifieke verschillen vastleggen. Een sterk punt van dit project is dat er niet alleen zeer innovatieve technologie wordt ontwikkeld, maar dat er - binnen het project - ook aandacht zal worden besteed aan hartfysiologie, waardoor het platform in de praktijk kan worden toegepast.

Malaria is wereldwijd een van de dodelijkste infectieziekten en wordt veroorzaakt door de parasiet Plasmodium falciparum. Binnen de complexe levenscyclus van de parasiet vormt het stadium in de menselijke lever een bottleneck voor de verspreiding en is daarmee een goede ingang voor interventie. Leverinfectie is echter moeilijk te onderzoeken en te modelleren omdat onder natuurlijke omstandigheden minder dan 100 cellen per proefpersoon worden geïnfecteerd en de infectie-efficiëntie in geavanceerde celculturen minder dan 1% is. Dit project combineert twee technologische innovaties: lever-op-een-chip modellen en het sorteren van cellen uit Twente en humaan malariaonderzoek en parasietproductie uit Nijmegen. Door deze expertises te combineren, kunnen de onderzoekers de interactie van de parasiet met de levercellen op niveau van enkele cellen bestuderen. Hiermee willen ze leren over de biologische processen in de leverfase van de parasiet en hoe deze processen beïnvloed kunnen worden om malaria en de verspreiding van malariaparasieten te voorkomen.

Wondgenezing in de plastische chirurgie is afhankelijk van de bloedtoevoer (perfusie) naar het geopereerde gebied. Dit is vooral belangrijk bij het herstel van brandwonden, van huidbeschadiging als gevolg van psoriasis en van operaties met een resulterende 'flap', zoals borstreconstructies. Twentse onderzoekers ontwikkelden al een beeldvormingsapparaat dat je vast kan houden dat de perfusie real-time kan monitoren. In dit project bundelen de onderzoekers hun krachten om het prototype van het handapparaat te optimaliseren voor gebruik in de operatiekamer of aan het bed, zodat er beter geïnformeerde beslissingen over de behandeling kunnen worden genomen. Dit zou leiden tot betere uitkomsten van de operaties en minder noodzaak tot om opnieuw te opereren. Dit project heeft het potentieel om technologie direct dichter bij de kliniek te brengen.

Deze subsidies worden toegekend in het kader van het TURBO-programma, waarbij TURBO staat voor 'Twente University RadBoudumc Opportunities', dat in 2017 van start is gegaan. Binnen dit programma ontvangen onderzoeksgroepen van de Universiteit Twente (TechMed Centre) en het Radboudumc een subsidie van €80.000 om te werken aan een innovatief idee dat zal leiden tot een subsidieaanvraag bij een externe subsidieverstrekker, zoals nationale of Europese fondsen en bedrijven binnen het domein van gezondheid en zorg.

Weegschaal van Withings helpt vroegtijdig diabetes op te sporen

Withings voegt een nieuwe weegschaal toe aan zijn assortiment. De Body Pro 2 is volgens het bedrijf in staat om vroege signalen van diabetes op te sporen. Daarvoor meet de weegschaal de elektrochemische geleiding van je huid.

Deze weegschaal is vooral bedoeld voor zorgverleners en niet om zelf zomaar in je badkamer te zetten. De diabetesfeature is een van de modules die moet helpen met het ‘beheersen van chronische aandoeningen’.

Eerste zorgaanbieder aangesloten op Mitz, de online toestemmingsvoorziening

Ruim 4000 Brabanders kunnen sinds 6 november hun eigen toestemmingskeuzes voor het delen van medische gegevens vastleggen en beheren in Mitz. Huisartsenpraktijk De Morgen in Uden is als allereerste zorgaanbieder aangesloten op Mitz. Samen met IT-partner Meditools heeft de huisartsenpraktijk de bestaande toestemmingen van haar patiënten overgezet. In de online toestemmingsvoorziening Mitz kunnen de zorgverleners toestemmingskeuzes van deze patiënten nu eenvoudig raadplegen.

Toestemming geven gebeurde tot nu toe op veel verschillende manieren en plaatsen. Steeds opnieuw, vaak anders en regelmatig handmatig. Gevolg: de patiënt heeft geen regie en overzicht over de eigen toestemmingskeuzes. Om het eenvoudiger en overzichtelijker te maken voor de gehele zorg is online toestemmingsvoorziening Mitz ontwikkeld.

Mitz is een gemeenschappelijke voorziening waar de toestemmingskeuzes van mensen in Nederland voor álle zorgsectoren kunnen worden vastgelegd. Eerder werden al contracten met softwareleveranciers getekend (link). Nu heeft er een succesvolle gecontroleerde livegang plaats bij huisartsenpraktijk De Morgen in het Noord-Brabantse Uden plaatsgevonden. Deze praktijk is met haar zorgapplicatie MediKIT de eerst aangesloten zorgaanbieder op Mitz.

UMCG beantwoordt vragen patiënten met hulp van AI

Het UMCG te Groningen zet kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, afgekort AI) in om zorgverleners te helpen bij het beantwoorden van schriftelijke vragen van patiënten. Dit gebeurt in samenwerking met andere ziekenhuizen vanuit de EPIC Nederlandse Vereniging. Een AI-toepassing in het elektronisch patiëntendossier (EPD) leest de vraag van de patiënt en geeft een antwoordsuggestie. De zorgverlener krijgt het door AI gemaakte conceptantwoord, controleert het en past het waar nodig nog aan.

De verwachting is dat het de administratieve druk op artsen, verpleegkundig specialisten en andere zorgverleners flink kan verlagen.

Het UMCG is het eerste ziekenhuis in Europa dat de chatbot daadwerkelijk inzet in het schriftelijk contact met patiënten. Tijdens de proefperiode controleerden zorgverleners de door AI opgestelde antwoorden nauwkeurig.

Droginet weer in de problemen

De websites van Droginet, bekend van Koopjesdrogisterij, verkeren mogelijk in zwaar weer.

Het is momenteel niet meer mogelijk om bestellingen te plaatsen.

Volgens het Dagblad van het Noorden lijkt het bedrijf achter de webshops in zwaar weer te verkeren, hoewel op dit moment nog niet duidelijk is of dat ook het geval is.

Droginet werd in 2021 overgenomen door Strijder. Vorig jaar maakte het bedrijf nog bekend webshop Drogisterij.net over te nemen. Die webshop was vlak daarvoor failliet gegaan.

Geautomatiseerde surveillance van ziekenhuisinfecties

Het ondergaan van medische zorg kan soms leiden tot het oplopen van een zorg-gerelateerde infectie.

Een belangrijk onderdeel van preventie van deze zogenaamde zorginfecties is surveillance, het systematisch bijhouden en rapporteren van hoe vaak en bij welke patiënten een bepaalde infectie optreedt als gevolg van hun behandeling. De uitvoering van deze surveillance gebeurt nu veelal nog handmatig en is daarmee arbeidsintensief, duur, foutgevoelig en moeilijk schaalbaar.

Daarom wordt er al lange tijd gewerkt aan het automatiseren van deze surveillance, met als doel de werklast aanzienlijk te verminderen en de kwaliteit van de resultaten te verhogen. Om de implementatie van geautomatiseerde surveillance van zorginfecties in de ziekenhuizen te verbreden en versnellen, hebben het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het UMC (Universitair Medisch Centrum) Utrecht, met financiering van ZonMw (Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie), een e-learning ontwikkeld. Deze is bedoeld voor zorgprofessionals, IT specialisten en managers die in hun eigen ziekenhuis of zorginstelling aan de slag willen met de implementatie van geautomatiseerde surveillance van zorginfecties.

Geautomatiseerde surveillance systemen maken gebruik van gegevens die eerder in elektronische ziekenhuisinformatiesystemen zijn vastgelegd. Met hulp van een gevalideerd algoritme worden deze gegevens geanalyseerd. Uit recent onderzoek is gebleken dat geautomatiseerde surveillance zorgt voor een hogere kwaliteit, een betere standaardisatie en meer dan 75 procent reductie van het aantal patiëntendossiers dat handmatig beoordeeld wordt. De bespaarde tijd kan worden besteed aan monitoring van meer surveillancedoelen ter verbetering van zorgkwaliteit in de ziekenhuizen of implementatie van int

MOBOTIX en Kepler lanceren intelligente sensor

Met NurseAssist introduceren MOBOTIX AG en Kepler Vision Technologies hun eerste gezamenlijke oplossing voor ouderen, ziekenhuizen en zorginstellingen.
 
De software van Kepler detecteert nauwkeurig mensen die vallen of het bed verlaten. In vergelijking met andere automatische systemen kan het aantal valse alarmen aanzienlijk worden verminderd. Als gevolg hiervan leidt de oplossing tot aanzienlijk verbeterde zorg voor ouderen, zieken en mensen die verpleging nodig hebben, terwijl de werkdruk op het personeel afneemt en de kostenefficiëntie toeneemt.

Het Nederlandse bedrijf Kepler Vision Technologies ontwikkelt unieke softwareoplossingen voor de gezondheidszorg op basis van kunstmatige intelligentie (AI). Hiermee monitort Kepler het welzijn van patiënten. De privacy van de patiënten blijft gewaarborgd, omdat er geen beelden worden opgeslagen en alleen het verplegend personeel wordt gewaarschuwd in geval van nood.

Technische oplossingen worden vaak gebruikt om incidenten te detecteren. Helaas geven ze in hun conventionele vorm vaak valse alarmen. Uit een casestudy van Kepler bij een Nederlandse aanbieder van ouderenzorg blijkt dat in een zorginstelling met 16 patiënten wekelijks ongeveer 1.500 alarmen werden gemeld door gangbare bewakingsoplossingen. In veel gevallen ging het echter om vals alarm, bijvoorbeeld door een vallend kussen, een fladderend gordijn of huisdieren die op het bed sprongen.
MOBOTIX en Kepler lanceren intelligente sensor die personeel in ziekenhuizen en zorginstellingen ontlast.

Publiekscampagne over toestemming voor delen medische gegevens

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) start een publiekscampagne over het belang van het geven van toestemming voor het delen van medische gegevens. Zorgverleners mogen medische gegevens niet zonder toestemming van de patiënt met andere zorgverleners delen.

Met de campagne ‘Wij zorgen voor jou, zorg jij voor toestemming?’ informeert VWS inwoners van Nederland over de keuzemogelijkheden en hoe zij toestemming kunnen geven voor het delen van hun medische gegevens. Daarvoor is de website www.zorgvoortoestemming.nl in het leven geroepen en is er o.a. een radiocommercial te horen op de landelijke radio.

Iedere zorgverlener in Nederland houdt zelf een overzicht bij van de medische gegevens van de eigen patiënten of cliënten. De apotheker weet bijvoorbeeld welke medicijnen de patiënt slikt en het ziekenhuis heeft de uitslagen van het bloedonderzoek van de patiënt. Zonder toestemming van de patiënt kan een zorgverlener de medische gegevens niet met andere betrokken zorgverleners delen. En kan de behandelende arts het niet direct inzien. Met name in het geval van spoed is toegang – en dus de toestemming van de patiënt – van groot belang. Zo gaat er geen kostbare tijd verloren aan het opvragen van gegevens en hoeft de patiënt niet zijn eigen medische gegevens paraat te hebben.

Sinds de invoering van de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) is het voor zorgverleners verplicht om medische gegevens elektronisch – dus niet via cd-rom of papieren dossiers – uit te wisselen. Het is daarbij essentieel dat dit veilig en betrouwbaar gaat. In de wet is vastgelegd dat voor een belangrijk deel van deze uitwisselingen een uitdrukkelijke toestemming van de patiënt nodig is.

Patiënten geven nu toestemming via een formulier, telefonisch of tijdens een afspraak met een individuele zorgverlener. Hierdoor hebben zowel de patiënt als de zorgverlener geen goed overzicht van welke toestemmingen aan welke zorgverlener gegeven is. Mitz, een landelijke online toestemmingsvoorziening, biedt hier uitkomst. Via Mitz kunnen mensen makkelijk hun toestemmingen regelen en beheren. Nog niet alle zorgverleners gebruiken Mitz. Veel zorgverleners sluiten zich de komende tijd aan. Het is belangrijk dat mensen alvast hun keuze registreren zodat zorgverleners die zich aansluiten bij Mitz, direct de toestemmingskeuze kunnen inzien.

Madglove ontvangt financiering van het Innovatiefonds Noord-Holland voor de ontwikkeling van ortheses

Madglove Amsterdam, een startup gevestigd in Amsterdam, heeft een converteerbare lening van 300.000 euro ontvangen van het Innovatiefonds Noord-Holland.

Madglove heeft een elegante, low-tech en toegankelijke thuisrevalidatiehandschoen ontwikkeld om mensen hun onafhankelijkheid terug te geven en hun kwaliteit van leven te verbeteren. Madglove heeft reeds financiering ontvangen uit het Takeoff-1 programma van NWO en is een samenwerkingsverband aangegaan met de Vrije Universiteit Amsterdam en de productontwikkelaar Voxdale.  

Er zijn veel patiënten die een beroerte hebben gehad of multiple sclerose hebben. Bij de helft van de mensen die een beroerte krijgt, ontstaat spasticiteit in één hand erna. Ook is spasticiteit een veelvoorkomend symptoom van multiple sclerose. Met behulp van de handschoen kunnen deze mensen weer actiever deelnemen aan de maatschappij, hebben ze minder langdurige zorg nodig en kunnen zij daarbij weer zelfstandiger worden. Ook zou een deel van de economische last verlicht worden.
 
Het ontwerp van Madglove legt de nadruk op zelfstandig gebruik, de aanpasbaarheid en het mogelijk maken van sensorische terugkoppeling.

Madglove is opgericht door Madalina Riurean, Oluwatobi Makinde, Cara Knott, David Gotti en Sitah Heijnen.

Oortje kan straks hartslag meten

Google ontwikkelt een techniek die de hartslag van gebruikers kan meten met louter bestaande, draadloze wearables. De techniek, audioplethysmografie genaamd, gebruikt ultrasone geluidsgolven om de hartslag te detecteren.

Bij audioplethysmografie wordt een ultrasoon geluidssignaal met lage intensiteit door de speakers van de oortjes of -koptelefoon verzonden. Dat Signaal geeft echo's af, die via de microfoon van de wearable worden opgepikt.

Volgens de onderzoekers kan zo de subtiele beweging van het huidoppervlak in de gehoorgang, als gevolg van bloed dat er doorheen wordt gepompt, gemonitord worden.

Aqara Presence-sensor kan binnenkort je slaap tracken

Aqara heeft een nieuwe firmware-update uitgebracht voor de Presence Sensor FP2. Deze voegt slaaptracking toe.

De FP2 onderscheidt zich van normale bewegingssensoren omdat er mmWave-technologie in zit. Daardoor kan de sensor niet alleen beweging herkennen, maar ook mensen detecteren als ze niet bewegen.

Je krijgt realtime hartslag- en ademhalingsfrequentie te zien en een rapport van de slaapfasen. Ook zijn er geautomatiseerde slaapscenario’s.

De Aqara Presence Sensor FP2 is met 10 procent korting bij Amazon Duitsland verkrijgbaar.

Radboudumc zet robot in tegen longkanker

Longkankerartsen in het Radboudumc in Nijmegen hebben sinds kort de beschikking over een robotbronchoscoop. Daarmee kan de binnenkant van de longen nauwkeuriger onderzocht worden.

Met de robotbronchoscoop kunnen artsen tot in de kleinste luchtwegtakjes kijken. Dat is belangrijk, omdat op die manier afwijkingen eerder ontdekt kunnen worden.

Er zijn al twaalf patiënten met de robotbronchoscoop onderzocht. In totaal zullen 130 patiënten zo'n onderzoek ondergaan. Na afloop wordt beoordeeld of de robot meerwaarde heeft.

Zorgmedewerkers stoppen actieve hacker

Onderzoekers en bachelorstudenten van de Universiteit Twente onderzochten afgelopen week of een escaperoom-simulatie van een cyberaanval bijdraagt aan het verhogen van de cybersecurity-awareness.  Deelnemers waren medewerkers van zorginstellingen in Twente en de Oost-Achterhoek.

Eerste resultaten tonen aan dat de escaperoom het cybersecuritybewustzijn onder zorgmedewerkers verhoogt: deelnemers geven bijvoorbeeld aan meer te letten op phishing, tijdig software-updates te installeren en het gebruik van sterke wachtwoorden in te zetten.

Organisator van de escaperoom was Acute Zorg Euregio (AZE), een regionaal netwerk van organisaties die betrokken zijn bij acute zorg. Dat is de zorg die binnen enkele minuten of uren moet worden verleend om te voorkomen dat een patiënt overlijdt of blijvende gezondheidsschade ondervindt, bijvoorbeeld na een ernstig ongeval. Een cybersecurity-incident, zoals een ransomware-aanval, brengt deze zorg in gevaar.

De escaperoom vond plaats in een omgebouwde oplegger, de zogenoemde cybertruck. Het doel van de cybertruck was om bij zorgmedewerkers via een interactief spel bewustzijn op dit vlak te creëren en te vergroten. Deelnemers kregen de missie om een actieve hacker te stoppen. Zij kwamen daarbij in aanraking met diverse elementen van cybersecurity: ze vonden bijvoorbeeld een onbekende USB-stick. Deze stick diende juist niet te worden ingeplugd, omdat dat een infectierisico opleverde voor een computer. De studenten observeerden wat de zorgmedewerkers deden in de escaperoom. Achteraf kregen de medewerkers in een debriefing feedback over hoe deze kennis toepasbaar is in hun organisatie.

De cybertruck werd ontwikkeld in opdracht van Netwerk Acute Zorg Brabant, de Noord-Brabantse zusterorganisatie van AZE. Bij de inzet in Enschede en Winterswijk op 3, 4 en 5 oktober 2023 namen ketenpartners van AZE deel, zoals onder andere de ziekenhuizen MST, ZGT en SKB, de GGD, huisartsen en ggz-instellingen.

Reinier de Graaf valt in de prijzen met robot die zelfstandig hartecho’s maakt

Tijdens het jaarcongres van de Samenwerkende Topklinische Ziekenhuizen (STZ) heeft minister Ernst Kuipers vrijdag de prijs voor het beste idee uitgereikt aan het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft.

Namens het Reinier de Graaf Gasthuis nam cardioloog Eelko Ronner de prijs in ontvangst voor de ‘robotische echocardiografie’.

Volgens het ziekenhuis kan de mede door Ronner ontwikkelde prototype robot zelfstandig hartecho’s maken bij patiënten. Op die manier kan Reinier de Graaf de cardiologische zorg in de toekomst beter, toegankelijker en betaalbaarder maken voor de hartpatiënt.

Nieuwste medewerker van het Anna Ziekenhuis is een robot

Geen chirurg of verpleegkundige, maar een robot is een van de nieuwste medewerkers van het Anna Ziekenhuis in Geldrop.

Met Rosa, afgeleid van Robotic Surgical Assistant, worden knieoperaties uitgevoerd.

De robot maakt het leven een stuk makkelijker voor zijn menselijke collega’s.

Inmiddels zijn al meer dan honderd operaties met Rosa uitgevoerd.

Roott ontvangt financiering van Innovatiefonds Noord-Holland voor de ontwikkeling van een slim boekingsplatform voor mentale zorg

Roott Nederland, het digitale zorgplatform, heeft een substantiële pre-seed financiering ontvangen. Deze investering, afkomstig van het early-stage digital health investeringsfonds Healthy.Capital, Innovatiefonds Noord-Holland (300.000 euro) en een groep ervaren privé investeerders waaronder André Grimbergen (o.a. mede-oprichter van Albelli en van de Wondr Experience) en Mike de Boer (CFO van Knab Bank), zal bijdragen aan de realisatie van hun missie om mensen weer de regie te geven over hun mentale en fysieke gezondheid.

Bijna de helft van de samenleving ervaart in hun leven mentale problemen. 1,3 miljoen Nederlanders zoeken jaarlijks hulp. Het vinden van passende mentale zorg is en blijft een enorme uitdaging met als gevolg dat veel mensen maandenlang op wachtlijsten staan en/of helemaal geen hulp krijgen, terwijl er wel voldoende goede hulpverleners beschikbaar zijn.

Roott biedt toegang tot een zorgvuldig geselecteerd netwerk van top zorgprofessionals. Elke zorgprofessional wordt uitgebreid gescreend op ervaring, kwalificaties en de kwaliteit van hun praktijk, dit waarborgt dat cliënten de best mogelijke zorg ontvangen.

Belangrijk is de persoonlijke klik met een therapeut; dit is cruciaal voor het succes van de behandeling. Bij Roott worden cliënten gematcht met de therapeut die het beste bij hun profiel en hulpvraag passen. Mocht de klik er onverhoopt niet zijn, dan faciliteren ze een eenvoudige overstap naar een andere therapeut.

Bij Roott geloven ze dat goede zorg toegankelijk moet zijn voor iedereen, de realiteit is echter dat het vergoede systeem vastloopt. Vergoeding alleen zegt niets over de kwaliteit en effectiviteit van een behandeling. Bij Roott worden zorgzoekers verbonden met zeer ervaren, vergoede en onvergoede zorgprofessionals die hen de tools geven om aan hun problemen te werken. 

Implantaat dat zuurstof en insuline kan produceren

Mensen met Type 1 diabetes zijn vaak gebonden aan het moeten nemen van frequente injecties met insuline.

Nu heeft een team van onderzoekers van MIT een implantaat bedacht met een eigen zuurstofproducerend systeem.

De implantaten zijn tot nu toe alleen getest op muizen met diabetes en de glucose niveaus in het bloed van de muizen bleef meer dan een maand stabiel, tegenover slechts 2 weken zonder de extra zuurstofproductie.

Het is ook mogelijk om gezonde alvleeskliercellen te transplanteren, maar na deze ingreep moet men voor altijd medicijnen blijven slikken om het immuunsysteem in toom te houden.

Antwerp Health Harbour versterkt Antwerpen als innovatieve gezondheidscluster

Stad Antwerpen, Netwerk Ziekenhuis aan de Stroom, Ziekenhuisnetwerk Helix, Universiteit Antwerpen en Eerstelijnszone Antwerpen ondertekenden onlangs de intentieverklaring van Antwerp Health Harbour. Dit is een eerste stap naar de verdere uitbouw van een uniek ecosysteem in de sector van digitale gezondheid.

Naast digitale en circulaire innovatie is ook digitale gezondheidszorg een belangrijke innovatiecluster in Antwerpen. In de stad zijn er heel wat sterke partners die focussen op dit thema, denk maar aan het wereldvermaarde Instituut voor Tropische Geneeskunde, een uitgebreid ziekenhuisnetwerk, de Universiteit Antwerpen (met onder meer Vaccinopolis) en een groot netwerk van start-ups. Vijf partners (stad Antwerpen, Netwerk Ziekenhuis aan de Stroom, Universiteit Antwerpen, Ziekenhuisnetwerk Helix en Eerstelijnszone Antwerpen) hebben nu de handen in elkaar geslagen om dit bijzondere ecosysteem verder uit te bouwen met het ondertekenen van de intentieverklaring van Antwerp Health Harbour.

Antwerp Health Harbour wil de innovatiecluster gezondheid in Antwerpen nog belangrijker maken door onder meer big data in te zetten voor preventie in gezondheidszorg. De partners van Antwerp Health Harbour willen gegevens, netwerken en toepassingen met elkaar delen en innovatieve gezondheidsprojecten uitwerken, om zo een meerwaarde te creëren voor de maatschappij. In deze sector is het de eerste keer dat krachten op deze schaal worden gebundeld. Daarom mag men gerust spreken van een unieke samenwerking die een positieve impact zal hebben op innovatie en gezondheid in de Antwerpse regio en daarbuiten.

Gezocht: de genetische code van 1 miljoen Europeanen

Een openbare database met de genetische code van een miljoen ‘doorsnee’ Europeanen, waaronder ruim 20.000 Nederlanders, voor betere toekomstige zorg op maat. Dat is het doel van het Europese project 1+ Million Genomes, waaraan Erasmus MC-hoogleraar André Uitterlinden en Jeroen van Rooij met hun team werken.

In 2018 zette minister Bruins zijn handtekening onder een verklaring dat Nederland samen met zo’n 20 andere Europese landen, binnen 10 jaar tijd toegang zou geven tot een miljoen genomen voor onderzoek en toepassingen in de gezondheidszorg.

Het genoom van drie Nederlanders is al bekend: Koning Willem Alexander, Koningin Maxima en Prinses Amalia lieten hun DNA uitlezen. Bij de renovatie van Paleis Huis ten Bosch werd de Groene Salon in 2019 omgetoverd tot DNA-kamer. Kunstenaars beeldden het genoom van de drie leden van de koninklijke familie uit met gekleurde steentjes.

Uitterlinden gelooft in het personaliseren van de gezondheidszorg met kennis van de genetica. Neem bijvoorbeeld de borstkankerscreening. Die wordt nu bij alle vrouwen van 50 jaar en ouder om de 2 jaar gedaan, ongeacht hun risico op borstkanker.

Met licht schakelbare geneesmiddelen een stap dichterbij

Moleculen die van vorm veranderen onder invloed van licht zijn te gebruiken als schakelaars voor medische toepassingen. Een internationaal team van onderzoekers, met scheikundigen van de Universiteiten van Amsterdam en Groningen, onderzocht de precieze werking van een specifieke klasse van schakelbare moleculen, de azonium verbindingen.

In een artikel in het Journal of the American Chemical Society (JACS) beschrijven ze het schakelmechanisme tot in het kleinste detail. Dit baant de weg voor de toepassing van azonium verbindingen in met licht schakelbare geneesmiddelen.

Inmiddels zijn de eerste stappen al gezet richting het daadwerkelijk toepassen van deze fotoschakelaars. Met de nieuwe inzichten zetten de onderzoekers zo een veelbelovende stap in de ontwikkeling van slimme geneesmiddelen.

Glow-in-the-dark bij de huisarts

Voor snelle diagnostiek bij de huisarts en aan het ziekenhuisbed ontwikkelde TU/e-onderzoeker Eva van Aalen een glow-in-the-dark test. Ook thuis zouden deze lichtgevende biosensoren gebruikt kunnen gaan worden om bijvoorbeeld de concentratie van bepaalde medicijnen in het lichaam te monitoren.

Hoewel de bioluminescente sensoreiwitten in een overmatige hoeveelheid met het blote oog te zien zijn, is in een experimentele setting een gevoelige camera nodig om ze te kunnen detecteren en behelst haar onderzoek meer dan een glow-in-the-dark show, benadrukt Van Aalen lachend.

Om bepaalde ziektes te diagnosticeren maakt een klinisch laboratorium vaak gebruik van immunoassays, testen waarin antilichamen aan een molecuul van interesse kunnen binden. Deze vaak geautomatiseerde testen zijn door de vele incubatie- en wasstappen echter tijdrovend en bovendien door de hoeveelheid vloeistoffen en plastics niet bepaald duurzaam.

De basis voor de diverse sensorplatforms die Van Aalen in haar proefschrift beschrijft, zijn gebaseerd op een klein, lichtgevend enzym afkomstig uit een zeegarnaal, NanoLuc luciferase. Om de sensoren nog stabieler en gevoeliger te maken, koppelde ze het blauwe NanoLuc aan een tweede, groen lichtgevend eiwit.

Startup wil depressie behandelen met hersenimplantaten

Artsen hebben een apparaatje van Motif Neurotech in de schedel van een patiënt geplaatst en dat gebruikt om zijn hersenen te stimuleren. Dat gebeurde zonder dat het apparaat in aanraking kwam met het brein.

Terwijl hun hoofd open was gesneden, plaatsten chirurgen de apparaten van Motif gedurende enkele minuten in hun hoofd. Daar werden ze gebruikt om de motorische schors, het hersendeel verantwoordelijk voor beweging, te stimuleren.

CEO Jacob Robinson zegt tegen Bloomberg dat ze zeer klein zijn, ongeveer zo groot als een erwt. Ze bevatten geen batterij, maar worden aangedreven door een 'geminiaturiseerd energiesysteem op basis van magneto-elektriciteit.

Andere bedrijven plaatsen apparaten rechtstreeks in de hersenen, wat een gevaarlijkere en complexere operatie inhoudt.

HealthTechXL geeft extra impuls aan startups in geavanceerde medische technologie

Een nieuw venture building programma voor startups in de gezondheidszorg en MedTech sector, dat is HealthTechXL. Betrokken partners zijn Philips, HighTechXL, de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM), DeepTechXL en Invest-NL. Met het nieuwe programma willen zij een extra impuls geven aan het creëren, bouwen en ontwikkelen van startups in geavanceerde medische technologie in de regio Brainport Eindhoven.
 
Begin september is HealthTechXL officieel van start gegaan met 50 deelnemers. In de eerste helft van 2024 zullen de teams hun voorstel pitchen aan investeerders, potentiële partners en de bredere Brainport startup community. Het programma wordt geleid en uitgevoerd door HighTechXL en de BOM. De BOM, DeepTechXL en Invest-NL hebben de intentie om te investeren in bedrijven die uit het programma voortkomen.

Tijdens HealthTechXL werken de deelnemers hun ideeën om de gezondheidszorg of medische technologie verder te verbeteren uit. Zij doen dit onder begeleiding van HighTechXL en BOM, die hen ondersteunen in de oprichting of doorontwikkeling van hun onderneming.
 
De verwachting is dat de komende drie jaar tot 15 startups worden gefinancierd, wat op termijn moet leiden tot meer bedrijven die een bijdrage leveren aan betere, financieel toegankelijke gezondheidszorg. De regio Brainport Eindhoven speelt hierin een belangrijke aanjaagfunctie met mogelijk wereldwijde impact.  

Als onderdeel van het Centraal Sociaal Plan stelt Philips medewerkers die zijn geraakt door de reorganisatie vrij van werk om aan het programma deel te nemen. Daarmee is HealthTechXL enerzijds een belangrijk onderdeel van de van-werk-naar-werk initiatieven van het gezondheidstechnologiebedrijf om technisch talent voor de regio Brainport Eindhoven te behouden. Anderzijds jaagt het, in samenwerking met de partners, innovatie op medisch gebied in de regio verder aan.

Vodafone en Teladoc Health lanceren Health-e: een alles-in-één online gezondheidsdienst

Vanaf vandaag is Health-e beschikbaar, een  online gezondheidsdienst met onder andere 24/7 toegang tot een dokter.

Kinderen en/of partners kunnen ook gebruik maken van de dienst allemaal op één abonnement. Health-e is beschikbaar waar en wanneer dan ook en zorgt voor meer regie op gezondheid door digitale innovatie.

Eén van de voornaamste kenmerken van Health-e is het 24/7 toegankelijk maken van online huisartsen. Gebruikers en hun gezinsleden kunnen advies inwinnen bij in Nederland geregistreerde huisartsen en gezondheidsprofessionals. De app biedt ook de mogelijkheid om overdag gemakkelijk en laagdrempelig online consulten te plannen. Bijvoorbeeld met professionele coaches voor mentale ondersteuning en diëtisten die helpen om de leefstijl en het welzijn te bevorderen.

Vodafone is hiervoor een samenwerking aangegaan met Teladoc Health, een expert in virtuele zorg met 20 jaar ervaring op het gebied van online gezondheidsdiensten en digitale innovatie.  

Health-e zal initieel beschikbaar zijn voor particuliere Vodafone klanten en het is de ambitie om op langere termijn de gezondheidsservice voor heel Nederland beschikbaar te maken. 

3,4 miljoen euro Vlaamse steun voor biomedisch onderzoekscomplex en hoogtechnologisch bewegings- en revalidatielab UHasselt

Health Campus Limburg DC krijgt verder vorm. In 2026 zal er een nieuw biomedisch onderzoekscomplex komen op de campus in Diepenbeek, waar geavanceerde technologieën binnen de gezondheidszorg uitgebouwd worden. Ook het voor Europa unieke hoogtechnologische MOVE lab voor bewegingsanalyse en revalidatie krijgt een plaats op de Health Campus. Kostprijs is 13,6 miljoen euro.

Naast eerder toegekende steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, maakt ook de Vlaamse regering nu 3,4 miljoen euro vrij. “Het is van levensbelang voor onze kenniseconomie dat projecten zoals deze onze steun en investeringen verdienen”, zegt Vlaams minister voor economie Jo Brouns.

De Vlaamse levensverwachting blijft stijgen. Lag de gemiddelde levensverwachting in het jaar 2000 nog op 77,8 jaar, dan was dat in 2022 al 82,6 jaar. Dat brengt heel wat uitdagingen met zich mee, zeker om personen zo gezond mogelijk ouder te laten worden. Meer onderzoek binnen de gezondheidszorg is dan ook nodig. UHasselt werkt daarom samen met POM Limburg aan Health Campus Limburg DC in Diepenbeek, een plek waar alle innovatie binnen de zorg en life sciences plaats krijgt.

Mediventic krijgt subsidie voor onderzoek naar ademhalingsstoornissen

De provincie Zuid-Holland verstrekt het Rotterdamse medisch ontwikkelbedrijf Mediventic een subsidie uit het fonds MKB Innovatiestimulering Topsectoren.

Met deze subsidie is Mediventic in staat nieuwe mogelijkheden voor diagnose en genezing van bijvoorbeeld chronische hyperventilatie en slaapapneu te onderzoeken. De meest recente cijfers liegen er niet om: er zijn in Nederland minstens een miljoen mensen die hinder ondervinden van periodieke ademhalingsproblemen. Na Covid en ten gevolge van toenemende stress neemt dat aantal alleen maar toe.

In samenwerking met de Technische Universiteit Delft heeft mediventic een grensverleggend instrumentarium ontwikkeld dat deze patiënten begeleidt bij het voorkomen en overwinnen van periodieke ademhalingsproblemen. Het simpele gebruik daarvan maakt ook een betere diagnose mogelijk voor patiënten met dit soort schijnbaar onsamenhangende klachten.

Nu worden patiënten met dit soort klachten nog geconfronteerd met misdiagnose, gedragstherapie, psychiatrische behandeling, foute medicatie, confrontatie met commerciële zorgverleners of zelfs cardiologische verwijzingen.

Bij minstens een kwart van de patiënten met een eerste verwijzing naar mijn praktijk blijken ademhalingsproblemen de oorzaak van de klachten. Doordat de symptomen zo slecht te duiden zijn in een consult bij de huisarts is dat helaas verklaarbaar, zegt Jobst Winter, cardioloog en medeoprichter van mediventic.

Kuipers: zorgaanbieders zelf verantwoordelijk voor beveiliging patiëntendossiers

Zorgaanbieders zijn in de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor de beveiliging van patiëntendossiers en moeten passende maatregelen nemen om ongeoorloofde inzage te voorkomen, zo stelt demissionair minister Kuipers van Volksgezondheid.

De bewindsman reageerde op Kamervragen naar aanleiding van het nieuws dat medewerkers van GGzE in Eindhoven en omgeving vrijwel onbeperkt toegang hadden tot dossiers van cliënten.

De minister voegt toe dat de AP verantwoordelijk is voor het toezicht op de naleving hiervan. 'Vanuit het ministerie wordt doorlopend op verschillende manieren ingezet op bewustwording en verbetering van de naleving op informatiebeveiliging.'

Onderzoekers printen organen met 3D-technologie

Huid en organen printen met behulp van een 3D-printer klinkt als toekomstmuziek, maar een groep wetenschappers aan de Universiteit van Sydney en het Children's Medical Research Institute (CMRI) in Westmead, Australië, heeft dit alsnog gerealiseerd door middel van 3D-fotolithografisch printen, waardoor ze complexe structuren kunnen bouwen die de architectuur van organen nabootsen.

Computer herkent syndroom via gezichtsscan

Onderzoekers van het Radboudumc hebben voor een wereldwijde medische doorbraak gezorgd. Ze ontwikkelden een computermodel dat mede aan het gezicht van kinderen een ziektebeeld herkent. Het gaat om de diagnose van ontwikkelingsstoornissen en syndromen als gevolg van een genetische afwijking.

Twee à drie procent van de kinderen wordt geboren met een verstandelijke beperking. Maar er zijn duizenden verschillende genetische afwijkingen die daarvan de oorzaak kunnen zijn en elke genetische variatie zou voor een specifieke afwijking kunnen zorgen.

De onderzoekers schakelden de afdeling Artificiële Intelligentie van de Radboud Universiteit in om een zelflerend algoritme de syndromen te laten herkennen, op basis van deze combinatie van gegevens.

Rechtszaak tegen ziekenhuis VS vanwege delen patiëntgegevens met Meta

In de Verenigde Staten is een rechtszaak tegen een ziekenhuis aangespannen vanwege het delen van patiëntgegevens met Meta. Volgens de aanklacht werden gegevens van patiënten van het Overlake Medical Center via de Meta Pixel en de Meta Conversions API met het techbedrijf en andere derde partijen gedeeld.

Hoewel er wordt gesproken over een pixel is de Meta-pixel in werkelijkheid JavaScript dat op de betreffende pagina draait en in de browser van bezoekers wordt uitgevoerd.

Verder claimt de klager dat het ziekenhuis patiënten bewust richting het digitale zorgplatform stuurde om hier, via de trackingtechnologie, extra aan te verdienen.

Kunstmatige intelligentie ontdekt borstkanker vaker dan radiologen

 

Kunstmatige intelligentie (AI) ontdekt borstkanker vaker dan radiologen, blijkt uit grootschalig Zweeds onderzoek.

Het onderzoek analyseerde scans (mammogrammen) van ruim 80.000 vrouwen.

Per duizend vrouwen wordt borstkanker met behulp van AI vaker ontdekt. Jaarlijks zou dit in Nederland om honderden vrouwen gaan, bij wie de ziekte anders gemist zou worden.

Kunstmatige intelligentie ontdekt niet alleen vaker borstkanker dan radiologen, het is ook twee keer zo snel. Wereldwijd is er een flink tekort aan radiologen en de sector kampt met vergrijzing.

Britse gezondheidsdienst berispt voor delen patiëntgegevens via WhatsApp

De Britse privacytoezichthouder ICO heeft de Britse gezondheidsdienst NHS Lanarkshire berispt voor het twee jaar lang delen van patiëntgegevens via WhatsApp terwijl dit niet was toegestaan.

In meer dan vijfhonderd gevallen werden namen, telefoonnummers, adresgegevens, foto's, video's en screenshots met klinische informatie in een WhatsApp-groep gedeeld. Het ging om gegevens van zowel kinderen als volwassenen.

De Britse privacytoezichthouder besloot geen boete op te leggen. Volgens de toezichthouder zijn hoge boetes namelijk geen effectief afschrikmiddel voor deze sector. Daarnaast zorgen hoge boetes voor lagere budgetten voor belangrijke diensten.

Sociale media kunnen pandemie voorspellen

Zoekopdrachten op internet en posts op sociale media kunnen erg vroege indicaties zijn voor de uitbraak van een epidemie.

Canadese wetenschappers analyseerden via Google Trends zoektermen bij het begin van de coronapandemie, zoals hoesten, keelpijn, kortademigheid en vermoeidheid.

Het grote publiek heeft de neiging om zoekopdrachten op internet en sociale media te gebruiken voor gezondheidsinformatie, vooral tijdens wereldwijde epidemieën. Die patronen kunnen door overheden en gezondheidsdiensten worden gebruikt om een realtime bewakingssysteem te ontwikkelen dat signaleert wanneer ziekten toenemen of afnemen, of om snel te reageren op opkomende infectieziekten.

TU Delft studententeam presenteert brein-gestuurd exoskelet voor mensen met een dwarslaesie

Vrijdag presenteerde TU Delft studententeam Project MARCH met een live demonstratie een nieuw prototype exoskelet, de MARCH VIII, in de Onderzeebootloods in Rotterdam. Koen van Zeeland, de bestuurder van het exoskelet, liet zien dat hij met het nieuwe exoskelet zonder krukken kan staan en lopen. Ook liet Koen, die een dwarslaesie heeft, zien dat hij het exoskelet kan starten en stoppen aangestuurd door zijn hersenen. Tenslotte zijn er diverse sensoren toegevoegd om het exoskelet een beter gevoel voor zijn omgeving te geven met een natuurlijker looppatroon als resultaat.

Tot nu toe was het altijd nodig om krukken te gebruiken tijdens het staan en lopen om balans te houden. Met het nieuwe exoskelet is het voor de gebruiker mogelijk om dit te doen zonder krukken. Dit betekent dat de gebruiker zijn handen kan gebruiken voor andere dingen dan balans houden. Koen kan nu bijvoorbeeld de hand vasthouden van zijn vriendin, koffie drinken of een bal gooien voor zijn hond. Deze verbetering heeft het studententeam kunnen realiseren door verbeterde mechanica en software.

Door verbeterde ruisonderdrukking is het Koen gelukt om ook te stoppen met lopen via EEG. De focus van het huidige team lag dit jaar dus op het onderdrukken van ruis in hersenactiviteit die gegenereerd werd tijdens het lopen. Deze ruis zorgt ervoor dat het lastig is om het exoskelet te stoppen tijdens het lopen door middel van EEG. Een belangrijke stap in het uiteindelijk volledig handsfree kunnen besturen van exoskeletten.

Na de introductie van EEG vorig jaar heeft het huidige team hard gewerkt om stappen vooruit te zetten met aansturing van het exoskelet door hersenen. Met de toepassing van EEG vorig jaar werd het mogelijk voor de gebruiker om te starten met lopen door er simpelweg aan te denken.

Een van de belangrijkste nieuwe sensoren die toegevoegd zijn aan de MARCH VIII zijn de torque sensoren. Dit zorgt voor een natuurlijker looppatroon en houding van de piloot en daarmee voor meer bewegingsvrijheid. Zo loopt de MARCH VIII soepeler, natuurlijker en comfortabeler.

Deze sensoren zorgen ervoor dat het exoskelet de ondergrond beter ‘voelt’ tijdens het lopen. Iets wat mensen die geen exoskelet of rolstoel nodig hebben automatisch doen. Doordat het exoskelet nu kan voelen is het veel beter te controleren hoe het exoskelet loopt en contact met de grond maakt.

Medische dossiers wekelijks gekopieerd naar commercieel bedrijf'

Een commercieel softwarebedrijf kopieert en slaat wekelijks de patiëntendossiers van de meeste Nederlandse huisartsen op, zonder dat de patiënten daarvan op de hoogte zijn,

Het bedrijf zegt dat het de samenwerking tussen huisartsen en andere zorgverleners vergemakkelijkt, vooral voor patiënten met chronische ziekten. 

De Autoriteit Persoonsgegevens heeft geen bezwaar tegen de praktijk, maar sommige huisartsen maken zich zorgen over de privacy van hun patiënten en hun eigen verantwoordelijkheid.

Surseance voor zorgboekingsplatform Dytter

D

Dytter, een boekingsplatform waarmee je zelf zorg kunt zoeken en boeken, heeft uitstel van betaling gevraagd en gekregen. Zzp'ers in de zorg krijgen al wekenlang niet betaald.

Het platform verkeerde al langer in zwaar weer. Dytter meldde begin juli dat ze financiële tegenslag ervaart en dat ze als start-up geen aanzienlijke buffer heeft.

Zorgverleners geven hun beschikbaarheid door via een app. Zorgorganisaties zien vervolgens wie er waar en wanneer beschikbaar is. Andersom hebben zorgorganisaties ook de mogelijkheid om langdurige opdrachten en spoeddiensten uit te zetten. Zo verbindt Dytter vraag en aanbod met elkaar.

Dytter-oprichter André Piso kwam op het idee toen hij zelf thuiszorg voor zijn ouders wilde regelen, en dat niet lukte.