Nieuwe tool ‘Copiloot voor COPD' helpt longpatiënten zelf hun gezondheid te managen

Op Wereld COPD Dag is de nieuwe tool Copiloot voor COPD gelanceerd. Deze innovatieve digitale tool is speciaal ontworpen om COPD-patiënten te helpen hun longgezondheid te verbeteren door longaanvallen vroegtijdig te herkennen en te voorkomen. Met de lancering op deze belangrijke dag, die wereldwijd aandacht vraagt voor de uitdagingen van chronische obstructieve longziekte (COPD), krijgt de nieuwe, gratis tool extra aandacht.

De tool, die onderdeel uitmaakt van de Spreekuur.nl PGO, is ontwikkeld door UMC Utrecht, Hogeschool Utrecht, DigiDok, Topicus en Longfonds. Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, heeft de tool als doel de ernst en frequentie van longaanvallen bij COPD-patiënten te verminderen door middel van zelfmanagement. Deze digitale tool is een doorontwikkeling van het papieren Longaanval Actieplan dat al wordt gebruikt voor het herkennen en beïnvloeden van longaanvallen.

COPD, een chronische longziekte die wereldwijd een van de meest voorkomende aandoeningen is en de op vier na grootste doodsoorzaak is, veroorzaakt regelmatig plotselinge verergering van symptomen zoals benauwdheid, hoesten en slijmproductie. Deze longaanvallen versnellen de achteruitgang van de longfunctie, verminderen de kwaliteit van leven, verhogen de zorgkosten en vergroten het risico op overlijden.

In een zorglandschap waar elke longaanval potentieel blijvende schade kan veroorzaken, is effectief zelfmanagement essentieel. Hoewel uit onderzoek blijkt dat patiënten zelf invloed kunnen uitoefenen op de ernst en het herstel van longaanvallen, beschikt slechts een beperkt deel over de juiste kennis, vaardigheden en vertrouwen om dit effectief te doen.

De Copiloot voor COPD-tool biedt deze broodnodige ondersteuning. De tool heeft een interactieve interface die continu communicatie met de gebruiker mogelijk maakt, inclusief intelligente microlearning-modules die zijn afgestemd op de specifieke behoeften van de patiënt. Deze modules kunnen bijvoorbeeld advies geven over het vermijden van drukke plaatsen tijdens een griepgolf om infecties te voorkomen. De tool volgt de gezondheid van de gebruiker op een flexibele manier, zonder vaste meetroutines, wat een meer gepersonaliseerde benadering mogelijk maakt. Ook bevat het een actieplan met gepersonaliseerde acties en contactpersonen voor noodsituaties.

'Nieuw patiëntenportaal betekent einde beroepsgeheim'

In een brief aan alle huisartsen in Nederland luiden privacyorganisaties de noodklok over de invoering van Mitz, een systeem om medische gegevens te delen tussen zorgverleners. Artsen verliezen de controle over dossiers en kunnen niet meer instaan voor hun beroepsgeheim. Patiënten die hun gegevens willen beschermen, wordt opgeroepen hun huisarts aan te schrijven.

Mitz is een online systeem waarin patiënten kunnen vastleggen welke zorgverleners hun gegevens kunnen inzien. Het Ministerie van Volksgezondheid, zorgverzekeraars en zorgkoepels willen Mitz de standaard maken voor alle patiënten en zorgsectoren in Nederland. Op dit moment worden huisartsen benaderd om zich aan te sluiten op Mitz door het tekenen van een overeenkomst.

In een brief die is verstuurd aan alle huisartsen in Nederland, wijzen privacyorganisaties Platform Burgerrechten en Stichting KDVP erop dat de werkwijze van Mitz het medisch beroepsgeheim en de privacy van patiënten schendt. Volgens de organisaties geven zorgverleners en patiënten hun zeggenschap over medische gegevens weg als ze zich op Mitz aansluiten.

Het uitwisselen van gegevens kan via Mitz uitsluitend door grote groepen zorgverleners op landelijke schaal toegang te bieden tot medische gegevens. Zo is een inzage van het huisartsendossier door een chirurg in een ziekenhuis bijvoorbeeld alleen mogelijk door alle ziekenhuizen, medische centra, klinieken, laboratoria en diagnostische centra in het land toegang te geven tot gegevens bij de huisarts. Dit zijn vele tienduizenden zorgverleners en hun medewerkers.

De brief stelt dat het creëren van zo veel ingangen naar een vertrouwelijk dossier een onacceptabel risico is op lekken en misbruik van medische gegevens. Één (gehackte) computer van een zorgverlener kan in potentie bij alle medische gegevens van Nederlandse patiënten, zonder dat de arts die deze gegevens bewaart deze inzage vooraf kan controleren.

Een toestemming met zo’n grote reikwijdte voldoet niet aan de eisen die wetten en verdragen stellen over het doorbreken van het medisch beroepsgeheim en is daardoor niet legitiem. Daarnaast kan elke op Mitz aangesloten zorgverlener deze toestemmingen ‘namens’ patiënten vastleggen of aanpassen – wat het risico op misbruik vergroot.

Bovendien slaat Mitz ook medische gegevens op van patiënten van wie geen toestemming is geregistreerd. Dit gebeurt omdat zorgaanbieders die zich aansluiten op Mitz, gegevens moeten aanleveren waaruit blijkt welke patiënten bij die arts in behandeling zijn. Daaruit kan blijken dat een patiënt bijvoorbeeld een oncoloog of een psychiater heeft bezocht. Deze gegevens vallen onder het medisch beroepsgeheim, maar worden zonder toestemming van de patiënt overgeheveld naar Mitz, buiten het beheer van de arts.

De overeenkomst die Mitz huisartsen aanbiedt om zich aan te sluiten zal hen de knel brengen, zo schrijven de organisaties. Hoewel huisartsen na de invoering van Mitz niet langer controle kunnen houden op wie gegevens van hun patiënten raadpleegt, zijn ze volgens de overeenkomst die ze met Mitz aangaan, nog steeds aansprakelijk als er dingen mis gaan met de gegevens van hun patiënten.

In de brief roepen de organisaties huisartsen op om niet akkoord te gaan met de overeenkomst die Mitz hen aanbiedt: 'Teken niet klakkeloos de voorgelegde overeenkomst, en word niet verantwoordelijk voor een onrechtmatige werkwijze die uw beroepsgeheim ondergraaft en de patiëntprivacy schaadt.'

Patiënten die willen voorkomen dat hun medische gegevens in Mitz terechtkomen, kunnen op de website www.stopmitz.nl een voorbeeldbrief downloaden. Daarmee kunnen ze aan hun huisarts aangeven dat hun gegevens te allen tijde buiten Mitz moeten blijven – ook als de huisarts er zelf voor kiest op het systeem aan te sluiten.

Accenture versnelt medicijnontwikkeling met investering in AI-platform van 1910 Genetics

Accenture investeert in 1910 Genetics, een biotechnologiebedrijf dat AI inzet om de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen te versnellen en kosten te verlagen. Met deze samenwerking wil Accenture biofarmaceutische bedrijven – ook in Nederland – helpen sneller en efficiënter nieuwe behandelingen te introduceren. De vraag naar betaalbare en innovatieve therapieën voor complexe en chronische ziekten groeit sterk in de Nederlandse gezondheidszorg, en AI kan een belangrijke bijdrage leveren.

Het AI-platform ITO van 1910 Genetics combineert laboratorium- en computersimulaties in één geïntegreerd systeem. Biofarmaceutische teams kunnen hiermee veelbelovende moleculen sneller identificeren en testen, wat tijd en kosten bespaart. Dit maakt het mogelijk om nieuwe behandelingen efficiënter te ontwikkelen en uiteindelijk sneller beschikbaar te maken voor patiënten, waaronder in Nederland.

1910 Genetics sluit zich aan bij het Project Spotlight-programma van Accenture Ventures, dat innovatieve technologiebedrijven helpt groeien. Start-ups krijgen via dit programma toegang tot Accenture’s uitgebreide expertise en wereldwijde netwerk, waardoor zij hun innovaties sneller kunnen opschalen. Eerdere deelnemers zijn onder meer Earli, Turbine, QuantHealth en Virtonomy.

Pace Partner valt in de prijzen

De Pace Partner, een wearable die Parkinsonpatiënten ondersteunt bij het maken van grotere bewegingen, is ontwikkeld door een groep elektrotechniekstudenten van de Universiteit Twente. Met dit medisch draagbare apparaat winnen zij de Niersfonds eHealth-voucher ter waarde van 5.000 euro. De uitreiking vond plaats tijdens het TechMed-evenement op 6 november. Een tweede prijs van 1.500 euro ging tijdens hetzelfde evenement naar de SensorSok, een wearable die helpt om druk in protheses te meten en te visualiseren.

Pace Partner – een wearable die Parkinsonpatiënten helpt bij grotere bewegingen
De Pace Partner richt zich op het ontwikkelen van een medisch draagbaar apparaat dat Parkinsonpatiënten ondersteunt bij het maken van grotere bewegingen tijdens het lopen. Dit is belangrijk omdat Parkinson vaak leidt tot verminderde mobiliteit en kleinere bewegingen, wat het valrisico vergroot en de zelfstandigheid vermindert. De Pace Partner detecteert kleine bewegingen en geeft een auditief of vibrerend signaal om de patiënt te stimuleren grotere stappen te nemen, gebaseerd op de LSVT-BIG therapie (een kortdurend, intensief revalidatieprogramma). Het apparaat onderscheidt zich door automatische signalen af te wisselen, waardoor gewenning wordt tegengegaan. Het prototype bestaat uit sensoren op de arm en enkel, gekoppeld aan een app die bewegingen analyseert en persoonlijke instellingen biedt. Verwachte impact: een verbeterde levenskwaliteit voor patiënten, meer zelfstandigheid en minder belasting voor mantelzorgers. Verdere ontwikkelingen richten zich op het verbeteren van detectie-algoritmes, ergonomisch ontwerp en betaalbaarheid.

De jury ziet in de Pace Partner een concreet product dat de levenskwaliteit van Parkinsonpatiënten verbetert. De ontwikkelaars willen de voucher gebruiken om het prototype robuuster te maken en te testen. Positief volgens de jury is dat het bestaande prototype al goed getest is bij patiënten en dat fysiotherapeuten betrokken zijn geweest. Daarnaast bestaat het team uit zes studenten met elk hun eigen specialisatie, wat vertrouwen geeft in de concrete vervolgstappen.

Testvluchten medische drones in drie landen

De ANWB en de Oostenrijkse en Zwitserse mobiliteitsclubs ÖAMTC enTCS hebben medische dronevluchten uitgevoerd in drie landen, bestuurd vanuit één locatie. Deze vluchten zijn een belangrijke stap in het onderzoek naar de haalbaarheid van een Europese medische drone-operatie.
 
De dronepiloten van ANWB Medical Drones bestuurden tijdens de testvluchten drie drones vanuit Den Haag. Eén drone vloog in het testgebied in Valkenburg, één in een vlieggebied in de bossen van Oostenrijk en één drone vloog in Zwitserland van het ziekenhuis in Estavayer naar het ziekenhuis in Payerne.
 
Het gebruik van drones heeft grote voordelen voor de gezondheidszorg. Drones kunnen namelijk razendsnel en efficiënt medische benodigdheden, zoals bloed, medicijnen en apparatuur, naar afgelegen of moeilijk bereikbare gebieden brengen, waardoor de reactietijd in noodsituaties veel korter is.
 
De ANWB en haar zusterclubs in Oostenrijk en Zwitserland voerden de test gezamenlijk uit om inzicht te krijgen in de mogelijkheden van één Europese drone-operatie. In elk land werken de clubs samen met lokale zorgpartners en hun eigen netwerk. Nu aangetoond is dat drones internationaal kunnen vliegen, ontstaat de mogelijkheid om een groter netwerk van drones op te bouwen. Zo'n netwerk maakt dronevluchten kostenefficiënter en biedt een innovatieve oplossing voor medisch transport.
 
De vluchten in Zwitserland werden mogelijk gemaakt door Digisky (procedures/vergunningen), RigiTech (dronesysteem), Hôpital Intercantonal de la Broye en Touring Club Switzerland. In Oostenrijk werd samengewerkt met Airlabs (testfaciliteiten), RigiTech (dronesysteem) en ÖAMTC. In Nederland werden de vluchten ondersteund door Avy (dronesysteem), Unmanned Valley (testfaciliteiten) en ANWB. Communicatie tussen piloten werd verzorgd door Firecom en tussen drone en piloot door KPN.

Digitale tweeling helpt in toekomst zorg steeds meer op maat te maken

Onderzoekers Lukas Dekker en Carlijn Buck van de TU/e en het Catharina Ziekenhuis kijken hoe ze door slim modelleren hartpatiënten betere zorg op maat kunnen leveren, dankzij digitale twins patiënt.

Deze digitale tweeling, een nauwkeurig computermodel, kan artsen helpen om je gezondheid beter te begrijpen, behandelingen te personaliseren en ook eerder in te grijpen om grotere problemen te voorkomen. Wat nu klinkt als toekomstmuziek, wordt steeds meer werkelijkheid, en kan in de (verre) toekomst de zorg revolutionair veranderen.

Een digitale tweeling (digital twin) is eigenlijk een soort digitale versie van jezelf, gebaseerd op data uit jouw lichaam, maar ook op informatie van heel veel andere mensen. Deze technologie wordt al gebruikt in sectoren als industrie en stedenbouw, waar met behulp van deze virtuele kopieën voorspeld wordt hoe bijvoorbeeld machines of verkeerssystemen zich gaan gedragen.

Een digitale tweeling is geen simpel model waarmee artsen van tevoren operaties uitproberen, maar een slimme verzameling gegevens die real-time informatie gebruikt om jouw gezondheid te simuleren en te voorspellen. Men combineert medische scans, gegevens over hoe je lichaam beweegt en hoe het reageert op behandelingen. Hiermee kunnen we bijvoorbeeld berekenen hoe jouw hart functioneert”, zegt Dekker.