Bijholteontsteking: Onderzoekers zetten nanorobots in om bacteriën mechanisch te vernietigen

Een team van Chinese onderzoekers heeft minuscule nanorobots ontwikkeld, zo klein als stofdeeltjes, die in zwermen bacteriële bijholteontstekingen (sinusitis) kunnen bestrijden. Deze nanorobots vernietigen de celwanden van bacteriën op mechanische wijze en hebben tegelijkertijd een antibacterieel effect.

De robots worden Copper Single-Atom-Loaded Bismuth Oxoiodide Photocatalytic Microrobots (CBMR’s) genoemd. Ze bestaan uit magnetische deeltjes met koperatomen. Ze worden via de neus ingebracht en geleid naar de bijholtes met behulp van een speciaal optisch glasvezelsysteem. Door zichtbaar licht worden de robots geactiveerd, wat hen mobieler maakt en hitte genereert.

Onder invloed van een magnetisch veld bewegen de robots gecoördineerd. Ze oefenen mechanische druk uit op bacteriën om hun celwand kapot te maken, en genereren daarnaast reactieve zuurstofdeeltjes (ROS) die de blootgelegde bacteriën doden.

In laboratoriumtests op konijnen en in besmette, dode varkensneusweefsels bleken de robots effectief tegen bacteriële infecties. Er werden geen weefselschade of bijwerkingen vastgesteld.
Na gebruik verlaten de nanorobots het lichaam op natuurlijke wijze via de neus.

Betere zorg voor hartpatiënten door sensor die meet op afstand

Wat als een arts kan ingrijpen voordat een patiënt met hartfalen wordt opgenomen? Promovendus Hamraz Mokri (Erasmus School of Health Policy & Management) deed onderzoek naar een implanteerbare sensor die hartpatiënten levenslang kunnen dragen. Uit haar proefschrift blijkt dat de technologie ziekenhuisopnames voorkomt en kosteneffectief is. De sensor wordt inmiddels vergoed vanuit het basispakket.

Een sensor ter grootte van een munt in een longslagader, een kussen met meetapparatuur en gegevens die vervolgens via een beveiligde internetverbinding naar de cardioloog worden gestuurd. Het klinkt futuristisch, maar in Nederland maken inmiddels honderden hartpatiënten gebruik van deze technologie. Promovendus Hamraz Mokri onderzocht of deze vorm van remote patient monitoring (RPM), ofwel monitoren op afstand, de zorg voor mensen met hartfalen verbetert. En de centrale vraag in haar proefschrift: staan de kosten in verhouding tot de baten?

De sensor meet de vullingsdruk van het hart. Een hogere vullingsdruk duidt op verslechtering van hartfalen. Door deze op afstand te volgen, kan de cardioloog sneller ingrijpen en ziekenhuisopname voorkomen. De patiënt hoeft slechts enkele minuten per dag op een speciaal kussen met antenne te liggen. 

De meetgegevens gaan automatisch naar het ziekenhuis, waar een team ze beoordeelt. “Zo kunnen behandelaren ingrijpen, bijvoorbeeld door medicatie aan te passen of door contact op te nemen met de patiënt,” legt Mokri uit.

Volgens de promovenda kan de technologie ziekenhuisopnames voorkomen. Hoewel in Nederland nog niet precies is vastgesteld hoeveel opnames met deze technologie worden voorkomen, zijn er sterke aanwijzingen uit andere studies. In een grote Amerikaanse studie, de zogenoemde CHAMPION-trialOpent extern, daalde het aantal ziekenhuisopnames bij hartfalenpatiënten met 30 tot 40 procent.

In de Nederlandse MONITOR-HF-studieOpent extern werden tussen 1 april 2019 en 14 januari 2022 in totaal 348 patiënten willekeurig verdeeld over twee groepen: de CardioMEMS-groep en de controlegroep. De gegevens, zoals reguliere polibezoeken en ziekenhuisopnames, werden vergeleken. Bovendien keken de onderzoekers niet alleen naar medische uitkomsten, maar ook naar de beleving van patiënten en hun zorggebruik. “Het ging best wel goed gedurende de studie. Patiënten vonden de dagelijkse routine goed te doen.” Ook de vragenlijsten lieten een positieve trend zien: “We zagen ook een verbetering in kwaliteit van leven, onder meer door vroeg ingrijpen, lager opnameaantal en een groter gevoel van zekerheid.”

Hartfalen is niet alleen een ingrijpende ziekte voor patiënten, het legt ook een grote druk op het zorgsysteem. Patiënten worden frequent opgenomen en het aantal mensen met hartfalen neemt toe door vergrijzing. Dat maakt de economische kant van dit onderzoek extra relevant. “Zo’n sensor kost ongeveer tienduizend euro per patiënt,” zegt Mokri. “Dat is een flinke investering. Maar als je daarmee ziekenhuisopnames voorkomt, die vaak duizenden euro’s per keer kosten, dan verdien je dat op termijn terug.”

Robot verleent eerste hulp op afstand

Onderzoekers van de Technische Universiteit München (TUM) hebben een medische robot ontwikkeld die op afstand levensreddende hulp kan bieden bij een spanningspneumothorax — een levensbedreigende aandoening waarbij lucht zich ophoopt in de borstholte en vitale organen onder druk zet. De robot, gepresenteerd op de Automatica-beurs, is onderdeel van het iMEDCAP-project en combineert een echografieapparaat met een speciaal ontworpen naald-kathetersysteem.

Dankzij deze technologie kan de robot zelfstandig een decompressienaald inbrengen op nauwkeurig bepaalde plekken in de borstkas, waardoor opgesloten lucht kan ontsnappen. Dit biedt uitkomst in situaties waar directe medische hulp niet beschikbaar is, zoals bij evacuaties uit rampgebieden. De robotarm kan worden bevestigd aan drones, zodat patiënten zelfs tijdens een vlucht behandeld kunnen worden.

Volgens de onderzoekers levert dit systeem kostbare tijdwinst op bij noodgevallen zoals verkeersongevallen of schotwonden. Het project toont hoe robotica en telegeneeskunde samenkomen om medische zorg toegankelijker en sneller te maken in crisissituaties.

Gentse start-up PointCaré haalt 1,45 miljoen euro op voor AI-platform in kritieke zorg

De Belgische medische start-up PointCaré, opgericht in 2022, heeft 1,45 miljoen euro opgehaald om haar AI-gedreven platform voor kritieke zorg verder te ontwikkelen. 

Het bedrijf ontwikkelt software die real-time data uit operatiezalen en intensieve zorgafdelingen analyseert en interpreteert. Het doel: zorgverleners ondersteunen met contextueel advies op maat van de patiënt.

Volgens medeoprichter en CTO Dr. Henri Van Overmeire draait kritieke zorg om geïntegreerde besluitvorming. “Ziekenhuizen beschikken over een overvloed aan medische apparatuur die enorme hoeveelheden data genereren, maar zonder centrale interpretatie blijft de meerwaarde beperkt,” stelt hij.

Het platform, OnTarget genaamd, onderscheidt zich door het gebruik van ‘explainable AI’. In tegenstelling tot veel andere AI-systemen is het geen ondoorzichtige ‘black box’: elk advies wordt onderbouwd met een helder redeneerproces in begrijpelijke taal.

Met de nieuwe financiering wil PointCaré het platform klinisch valideren en de uitrol naar meer ziekenhuizen versnellen. Tegen 2028 mikt het bedrijf op een internationale doorbraak.

Punto Health wint € 100.000 om dementiezorg te transformeren

Terwijl dementiezorg wereldwijd gefragmenteerd en reactief blijft, toont de Spaanse start-up Punto Health hoe artificiële intelligentie rust brengt in onrustige en onzekere tijden. 

Het bedrijf won de tweede editie van de NN Social Innovation Startup Award 2025 tijdens The Next Web Conference in Amsterdam en ontvangt € 100.000 plus een jaar lang mentorship van NN Group en Rubio Impact Ventures.

Punto Health ontstond toen dementie de grootvader van Anna Muñoz Farré trof en blootlegde hoe kapot het zorgsysteem eigenlijk is. Met 78 miljoen mensen die tegen 2030 deze diagnose krijgen, ontwikkelden zij en medeoprichter Jack Eckersley een AI-gedreven platform dat families helpt overzicht te krijgen in de chaos. Hun platform geeft families rust door duidelijk te maken wat komen gaat, welke stappen ze moeten ondernemen en hoe ze zich kunnen voorbereiden, zodat ze niet meer van crisis naar crisis hoeven te gaan. Daarnaast biedt het platform gepersonaliseerde cognitieve ondersteuning voor patiënten om hun zelfstandigheid langer te behouden. Het platform is actief in het Verenigd Koninkrijk en Spanje.

De krachtigste innovaties komen van oprichters die zelf een problemen hebben ervaren en willen oplossen, zoals dit jaar blijkt uit de finalisten. Tijdens de tweede editie van de NN Social Innovation Startup Award kregen zes start-ups de kans om hun aanpak te pitchen voor sociale uitdagingen die het welzijn positief beïnvloeden. Start-up Punto Health won de award en ontving € 100.000 plus een jaar lang mentorship van NN Group en Rubio Impact Ventures.

Runner-up is de Belgische start-up The Hacking Games die € 50.000 ontving voor hun missie om cybercriminelen om te vormen tot cyberverdedigers. Fergus Hay en zijn medeoprichters zoeken actief digitaal talent op in gamingcommunity’s en online forums en leiden hun vaardigheden om naar het beschermen van onze digitale wereld in het Verenigd Koninkrijk, Nederland en België.

Slaapband van Garmin

Garmin introduceert de Index Sleep Monitor, een nieuwe draagbare slaapband die je om de bovenarm draagt. Deze ultralichte en comfortabele band vervangt je smartwatch ’s nachts en brengt je slaap tot in detail in beeld via het Garmin Connect-platform.

De band registreert hartslag, hartslagvariabiliteit, ademhalingsritme, zuurstofverzadiging, huidtemperatuur en slaapstadia (licht, diep, REM). Aan de hand hiervan geeft Garmin een slaapscore, analyseert stress en stressherstel (“Body Battery”), en signaleert mogelijke ademhalingsonregelmatigheden  . Integratie met een Garmin‑smartwatch overdag versterkt de volledigheid van je gezondheidsdata.

Een slimme trilling ‘wakker’ je op tijdens een lichte slaapfase, vlak voor je ingestelde alarmtijd — wat zorgt voor een frissere start van je dag   . Bovendien beschikt de band over een batterijduur van een week en is hij wasbaar: de module klik je eenvoudig uit de band voor het wassen.

De Index Sleep Monitor kost 169,99 euro en is verkrijgbaar in twee maten (S/M en L/XL), met een levertijd van 3–5 weken.

3D-voetplaat in IKEA stijl

De Universiteit Twente introduceert haar eerste MDR-conforme open-source medisch hulpmiddel: de 3D-voetplaat. Dit open-source initiatief biedt een alternatieve route voor medische hulpmiddelen met een laag risico die commercieel niet levensvatbaar zijn. Maar voor de patiënt wel een klinische meerwaarde hebben. Een voorbeeld van zo’n niet-commercieel levensvatbaar hulpmiddel is de 3D-voetplaat, een hulpmiddel voor medische beeldvorming van de achtervoet pathologie. Via open-source binnenkort door artsen tegen kostprijs te maken met bijbehorende MDR-documentatie.

Binnen de leerstoel Biomedical Device Design & Production onderzoekt de UT (TechMed Center) alternatieve routes om medische hulpmiddelen beschikbaar te stellen als open-source medische hulpmiddelen, inclusief bijbehorende MDR-documentatie (Medical Device Regulation). Dit stelt medische professionals in staat om de hulpmiddelen tegen kostprijs te produceren en de documentatielast te verminderen. De 3D-voetplaat is het eerste open-source medisch hulpmiddel van de UT, maar zeker niet het laatste.

De ontwikkeling en marktintroductie van medische hulpmiddelen vergen vaak veel tijd en kosten. Naast de naleving van de strikte MDR-regelgeving, vormen ook de financiering en het opstellen van een businesscase grote uitdagingen. Vooral voor hulpmiddelen gericht op kleine patiëntengroepen of zeldzame aandoeningen is het moeilijk om een rendabel verdienmodel op te zetten. Dit leidt ertoe dat veel innovatieve hulpmiddelen nooit de gebruikers bereiken die ervan zouden kunnen profiteren.

Een voorbeeld van zo’n niet-commercieel levensvatbaar hulpmiddel is de 3D-voetplaat, een  hulpmiddel voor medische beeldvorming van complexe achtervoetpathologieën. Dit ‘Medisch Hulpmiddel Klasse I’ helpt bij het positioneren van de voet ten opzichte van het onderbeen, waardoor klinische stresstests kunnen worden nagebootst tijdens CT-scans. De verkregen beelden bieden kwantitatieve gegevens, zoals relatieve botbewegingen die bijdragen aan de diagnose en de beoordeling van chirurgische ingrepen. Aangezien dit hulpmiddel voornamelijk wordt gebruikt in academische medische centra, zoals het AUMC en het MUMC en de potentiële afzetmarkt klein is, is een traditioneel businessmodel niet haalbaar.

Om dit hulpmiddel toch toegankelijk te maken voor betreffende clinici, heeft de UT de oorspronkelijke 3D-voetplaat opnieuw ontworpen volgens de ‘Design for Assembly-methodiek’. Dit resulteerde in een IKEA-stijl prototype dat eenvoudig te vervaardigen is. Met laser gesneden onderdelen, 3D-printtechnologie en standaardcomponenten. De productiekosten blijven hierdoor laag en de assemblage is eenvoudig.

AI-gebruik in Nederlandse zorg stijgt naar 70 procent

Nederlandse zorgorganisaties omarmen kunstmatige intelligentie (AI) in rap tempo, met een stijging van het gebruik van 43 procent in 2024 naar 70 procent in 2025. Maar ondanks deze vooruitgang vormen verouderde IT-systemen een serieuze belemmering voor het volledige potentieel van technologie in de patiëntenzorg. Dat blijkt uit het nieuwste rapport van SOTI: Zorgorganisaties onder de loep: gecontroleerde risico’s en onverwachte uitdagingen.

Tegenwoordig wordt AI in Nederland vooral ingezet voor het verwerken en analyseren van medische gegevens (50%) en andere administratieve toepassingen (50%), gevolgd door het bijwerken van patiëntendossiers (42%). Er is echter een opvallende verschuiving: het gebruik van AI voor diagnoses is gedaald van 48% in 2024 naar 32% in 2025, en voor gepersonaliseerde behandelingen van 52% naar 31%.

Uit het onderzoek blijkt dat 93% van de Nederlandse IT-beslissers knelpunten ervaart met verouderde IT-systemen, IoT-infrastructuur of telezorg. Maar liefst op 58 procent van de organisaties werkt met niet-geïntegreerde systemen, wat de toegang tot real-time patiëntgegevens belemmert en beveiligingsrisico's verhoogt. 48% rapporteert regelmatig downtime of technische storingen, en 40% vindt dat verouderde systemen hun netwerk kwetsbaar maken voor cyberaanvallen.
 
Daarnaast ervaart 53 procent van de IT-teams dat ze te veel tijd kwijt zijn aan probleemoplossing, en zegt 49 procent moeite te hebben met het detecteren en beveiligen van nieuwe apparaten. 33 procent geeft aan dat het uitrollen en beheren van nieuwe hardware wordt belemmerd door de huidige infrastructuur.
 
Voor 25 procent van de Nederlandse zorginstellingen is databeveiliging de belangrijkste IT-zorg. Daarbovenop noemt nog eens 6 procent het beheren van de beveiliging van gedeelde apparaten als grootste uitdaging, wat het totaal op 31 procent brengt van organisaties die beveiliging als topprioriteit beschouwen.

Garmin-slaaptrackerarmband op komst

Garmin lijkt een nieuwe slaaptrackerarmband te introduceren, genaamd de Garmin Index Sleep. Uit gelekte beelden blijkt dat deze armband om de bovenarm gedragen wordt, wat volgens bronnen zou zorgen voor betere meetresultaten. 

De tracker beschikt over een hartslagmonitor, kan het bloedzuurstofgehalte meten en registreert ademhalingspatronen en hartslagvariabiliteit. Daarnaast zou het apparaat ook de huidtemperatuur kunnen meten en een slim alarm bevatten dat gebruikers via trillingen wakker maakt. 

De verzamelde gegevens kunnen worden gesynchroniseerd met de Garmin Connect-app via TrueUp. Het is nog onduidelijk wanneer Garmin de slaaptracker officieel zal lanceren en wat de prijs zal zijn1.