Minder proefdieren nodig dankzij nieuw online platform

Onderzoek met levende cellen of weefsels (in vitro) wordt algemeen beschouwd als proefdiervrij. Toch wordt voor dit type onderzoek nog steeds materiaal van dieren gebruikt. Het serum waarmee cellen meestal worden gekweekt, is immers afkomstig van levende, ongeboren kalveren (foetaal kalfsserum (FCS)), verkregen na de slacht van de moeder. Deze kalveren moeten daarom als proefdieren worden beschouwd. Veel wetenschappers zijn zich daar niet van bewust. Het 3Rs-Centre Utrecht Life Sciences en Animal Free Research UK lanceren een nieuwe website waar onderzoekers FCS-vrije media kunnen vinden: fcs-free.org. Tijdens het wereldcongres Alternatives and Animal Use in the Life Sciences volgende week in Seattle (VS), wordt de website ook gepromoot.

“Zolang mensen foetaal kalfsserum gebruiken, is in vitro-onderzoek niet proefdiervrij”, zegt dr. Jan van der Valk, coördinator van het 3Rs-Centre Utrecht Life Sciences (ULS). Foetaal kalfsserum (FCS) is een gangbaar ingrediënt in groeimedia die worden gebruikt om cellen op te kweken in het lab (in vitro), maar FCS wordt op een dieronvriendelijke manier verkregen. Het is bovendien een natuurlijk product, waardoor  de samenstelling van het commercieel verkrijgbare FCS varieert en herhaling van onderzoeksresultaten moeilijk is. Gezien deze ethische en wetenschappelijke bezwaren is het dus beter om over te stappen naar groeimedia zonder FCS.

FCS-vrije media en hun toepassingen vervangen niet alleen proefdieren, maar verbeteren ook de wetenschappelijke kwaliteit van in vitro-experimenten. Op de website fcs-free.org kunnen wetenschappers bestaande FCS-vrije media voor hun celkweekonderzoek vinden. Verder dient te website ook als platform waarop zij met elkaar in gesprek kunnen gaan over welke FCS-vrije media geschikt zijn voor het kweken van bepaalde cellen. Op de website is een overzicht te vinden van commercieel verkrijgbare FCS-vrije media voor cel- en weefselkweek. Ook biedt de database wetenschappelijke publicaties over FCS-vrije media die wetenschappers zelf hebben samengesteld. De database wordt aangeboden door het 3Rs-Centre Utrecht Life Sciences (ULS) in samenwerking met Animal Free Research UK.

De FCS-vrije database is onderdeel van het 3V-Databaseprogramma, opgezet door het 3Rs-Centre ULS om informatie gratis beschikbaar te stellen die dierproeven kan vervangen, verminderen en verfijnen (de 3V’s of 3Rs in het Engels). Het programma ontvangt geen subsidies en is dus afhankelijk van giften. Om een duurzame toekomst voor het programma te garanderen nodigen wij partners uit om onze activiteiten te ondersteunen (www.vriendendiergeneeskunde.nl). Het 3Rs-Centre ULS is onderdeel van de faculteit Diergeneeskunde aan de Universiteit Utrecht