Zorg moet inzetten op online revalideren

Online revalideren van nek- en schouderklachten bijvoorbeeld door het aantrekken van een vestje met elektrodes die je spieractiviteit monitoren. Of vanuit thuis met behulp van bewegingsvideo’s je revalidatieprogramma voor rugpijn doen. Telemedicine (online zorg verlenen) geeft een positieve impuls aan de zorg en is volgens onderzoeker Stephanie Jansen- Kosterink  een oplossing voor de groeiende zorgvraag en stijgende kosten van de gezondheidszorg. Jansen- Kosterink promoveert deze week aan de Universiteit Twente.

“Tegenwoordig wordt telemedicine (zorg op afstand door zorgverlener met behulp van ict) gezien als de oplossing voor de groeiende zorgvraag en stijgende kosten van de gezondheidszorg. Aan het einde van de twintigste eeuw werd telemedicine voor het eerst geïntroduceerd in de revalidatie, oftewel telerevalidatie. De verwachting is dat telerevalidatie positief bijdraagt aan een betere toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg en lagere zorgkosten. Ondanks deze verwachtingen is de implementatie van deze telerevalidatie- diensten in de dagelijkse praktijk erg beperkt en de meeste diensten blijven na een project of pilot fase op de plank liggen.” Het doel van het proefschrift van Jansen- Kosterink is een bijdrage leveren aan de kennis over de meerwaarde van telemedicine- diensten voor de revalidatie.  

Online nek- en schouderklachten behandelen kan bijvoorbeeld met behulp van een vestje met elektrodes. Deze elektrodes monitoren continu het spieractivatiepatroon van de spieren. Bij onvoldoende spierontspanning wordt er een trilsignaal en zacht geluid afgegeven door een processor aan het vestje en dit is verbonden met een smartphone die het mogelijk maakt spieractivatie data te versturen naar een op afstand toegankelijke server. De zorgprofessional en de patient kunnen beiden deze data bekijken en de voortgang bespreken. Uit de resultaten blijkt dat het gebruik van deze telerevalidatie- dienst een positief effect heeft op zowel de pijnintensiteit als de ervaren beperking bij 40% van de patiënten. Deze dienst is even effectief als reguliere zorg. Daarnaast had de therapeut een efficiëntie winst van 20%  en door de consultatie op afstand had de patiënt minder reistijd en reiskosten.  

Een ander voorbeeld is een telerevalidatie toepassing die patiënten met lage rugpijn  ondersteuning  biedt vanuit een databank met bewegingsvideo’s. De therapeut kan op afstand voor een patiënt een revalidatieprogramma samenstellen en deze persoon begeleiden. Door één dagbehandeling in de revalidatiekliniek te vervangen door één thuistraining met behulp van deze toepassing bleef de kwaliteit van de revalidatie gelijk. Voor 70% van de chronisch lage rugpijn patiënten had het gebruik van de telemedicine- dienst een positief effect op de pijnintensiteit. Tevredenheid en gebruikersgemak bleken voldoende, maar er waren nog duidelijke wensen voor verbetering van de technologie.  

Op basis van de resultaten uit deze beide studies concludeert Jansen-Kosterink dat telemedicine- diensten een antwoord kunnen zijn op de groeiende zorgvraag in de revalidatie en in andere medische disciplines.

Uit de resultaten van beide bovengenoemde toepassingen  blijkt dat mensen die meer oefenen meer vooruitgaan. Strategieën en technieken om het gebruik aantrekkelijk te maken zijn van belang. Een mogelijke oplossing is de inzet van gaming technologie. Deze technologie heeft als voordelen: het afleiden van de patiënt van zijn klachten, bewegen leuk en uitdagend maken en hierdoor de therapietrouw en het daadwerkelijk gebruik verbeteren. In haar proefschrift beschrijft Jansen- Kosterink eerste ervaringen met een beweegspel voor chronische pijn patiënten. Het doel van dit beweegspel is de fysieke conditie van de patiënt verbeteren. De patiënt stuurt dit spel aan met zijn bewegingen en het spieractivatiepatroon. De patiënt kan loopsnelheid trainen, reiken boven het hoofd en de mobiliteit van de nek. De resultaten bewijzen dat een bewegingsspel een veelbelovende technologie is voor revalidatie. Het motiveert simpelweg de patiënten om hun oefeningen te doen.