Computer spoort verschillen op tussen menselijke cellen

“Uit hoeveel verschillende soorten cellen bestaat ons lichaam? Het antwoord daarop weet eigenlijk niemand,” zegt Stein Aerts van VIB-KU Leuven. Maar dankzij een nieuwe methode die zijn team ontwikkelde komt daar binnenkort misschien verandering in. 

Toen 15 jaar geleden het volledig menselijke genoom in kaart werd gebracht was het al snel duidelijk dat ondanks die schat aan informatie het maar een gedeeltelijk beeld opleverde van de werking van ons lichaam. Zo is de originele DNA-code in elk van onze cellen hetzelfde, maar toch verschilt een levercel van een spiercel en is een huidcel helemaal anders dan een zenuwcel. Die diversiteit ontstaat doordat niet alle genen in elke cel tegelijkertijd ingezet worden. Om een beter beeld te krijgen moeten we dus niet alleen kijken naar genen op zich, maar ook naar wanneer ze echt gebruikt worden.


Het lichaam van een volwassene bestaat uit meer dan 30 triljoen cellen. Dankzij nieuwe technieken kunnen wetenschappers vandaag de activiteit van al onze 20.000 genen meten in één enkele cel. Maar wanneer deze methode wordt toegepast op duizenden cellen uit verschillende weefsels, wordt het een steeds grotere uitdaging om al die meetgegevens samen te brengen en er patronen in te vinden waar we ook daadwerkelijk iets van kunnen opsteken.