Borstsparende operatie nu veiliger door magnetische MaMaLoc technologie

Het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis in Amsterdam (Prof. T. Ruers) en de Universiteit Twente (B. ten Haken) ontwikkelden een nieuwe lokalisatietechniek bij borstkanker op basis van magnetisme.

De ingreep bij een zeer vroeg stadium van borstkanker (waarbij de tumor vaak nog erg klein is en lastig te onderscheiden van het omliggende gezonde weefsel) beoogt dezelfde voordelen te hebben als jodiumbronlokalisatie, maar zonder het nadeel van radioactiviteit. De techniek bestaat uit een klein magnetisch zaadje (de MaMaLoc) en een magnetische detector, die  werkt zoals een klinische metaaldetector. De MaMaLoc techniek is haalbaar en veilig, en een veelbelovend niet- radioactief alternatief voor draadgeleide lokalisatie van een vroeg stadium van borstkanker.

Borstkanker wordt steeds vaker in een vroeg stadium opgespoord. Vrouwen met borstkanker willen vaak graag sparend behandeld worden, dus door het grootste deel van de borst intact te laten. De uitdaging is echter: hoe kan de chirurg een klein plekje dat heel erg lijkt op gezond weefsel, accuraat wegnemen tijdens een operatie? Hiervoor zijn lokalisatietechnieken essentieel.

Klassiek wordt hiervoor draadgeleide lokalisatie toegepast. Vlak voor de operatie wordt door de radioloog een metalen draad met een anker aan de tip in de tumor gebracht. Deze draad steekt uit de borst. Tijdens de operatie gebruikt de chirurg deze draad als begeleiding om het weefsel rondom de tip van de draad te verwijderen. De draadgeleide techniek is lastig om te leren, pijnlijk voor de patiënt en een grote logistieke uitdaging voor het ziekenhuis, omdat de tijd tussen het plaatsen van de draad en de operatie idealiter zo kort mogelijk moet zijn.

Een alternatieve techniek is jodiumbronlokalisatie. Hierbij wordt in plaats van een metalen draad, een klein radioactief zaadje ter grootte van een rijstkorrel in de tumor gebracht. Tijdens de operatie kan de chirurg dit zaadje opsporen met een radioactieve detector en zo continu feedback krijgen of hij of zij nog op de juiste route zit. De techniek werkt beter dan de draadgeleide techniek, maar wordt slechts mondjesmaat toegepast, omdat de procedures voor de implementatie en het gebruik van radioactieve jodiumbronlokalisatie complex, en daardoor te kostbaar zijn voor een hoop ziekenhuizen.