Nieuwe kijk bij hersenoperaties

Neurochirurgen van het Erasmus MC hebben bij patiënten met hersenaandoeningen tijdens het opereren een nieuwe kijktechniek gebruikt.

De eerste keren dat de navigatietechniek de afgelopen maanden in Rotterdam werd uitgeprobeerd, leverde veelbelovende resultaten op, aldus de chirurgen. Het gaat om de zogeheten Hololens, van Microsoft.

De neurochirurgen gebruikten het nieuwe kijksysteem voor het lokaliseren van hersentumoren. Het zorgde voor een verhoogde concentratie en aandacht van de chirurg. De onderzoekers publiceren hun bevindingen in vakblad World Neurosurgery.

Bij hersenoperaties wordt normaliter gebruikgemaakt van schermen waarop MRI-beelden van de hersenen worden getoond. De chirurg gebruikt die beelden als een soort landkaart, bijvoorbeeld om een tumor in het brein te lokaliseren. Dit heet het neuronavigatiesysteem.

In het Erasmus MC is nu voor het eerst bij een groep van vijfentwintig patiënten de Hololens getest. Daarmee 'ziet' de chirurg waar de tumor zich bevindt, terwijl hij rechtstreeks naar de patiënt kijkt, in plaats van naar een scherm. Eerder gemaakt 3D-MRI beelden worden dan geprojecteerd in de werkbril van de chirurg.

Op basis van MRI-scans werd een 3D-model gemaakt van de hersenen en de tumor. Dit model werd omgezet naar een hologram en ingeladen in de Hololens. Het hologram werd in de operatiekamer op het hoofd van de patiënt geprojecteerd, zodat de neurochirurg de tumor in het hoofd van de patiënt direct kon zien en kon lokaliseren.

De tumor werd vervolgens afgetekend met zowel de Hololens als het gebruikelijke neuronavigatiesysteem. Het verschil tussen die twee systemen werd opgemeten en gerapporteerd. De neurochirurg kon met de Hololens de tumor direct in het hoofd van de patiënt zien al voordat de operatie begon, zonder naar een scherm te moeten kijken.

"Dit zorgde voor betere concentratie en aandacht van de neurochirurg op de operatiekamer. De nauwkeurigheid van de Hololens in het lokaliseren van de tumor verschilde gemiddeld vier millimeter, vergeleken met het navigatiesysteem. Meer onderzoek is nodig om de nauwkeurigheid verder te verbeteren, maar de resultaten zijn hoopgevend", zeggen Fatih Incekara (foto boven), arts-onderzoeker op de afdelingen Radiologie en Neurochirurgie en dr. Arnaud Vincent, neurochirurg.